Müdir: ” Şuşi Tarix muzeyinin ziyarətçilərinin sayı aprel müharibəsindən sonra azalıb “
Şuşi tarixi muzeyinə keçən ildə 2207 ziyarətçi ziyarət edib. Bundan 480-i əcnəbilər, 620-si ER-dan, 854-ü DQR-dan, 253-ü isə tələbələr olub. Bu göstərici 2015-ci ildə 2596 say təşkil edib. Bundan 650-si əcnəbilər, 470-i ER-dan, 753-ü DQR-dan, 723-ü tələbələr olub. Panormama.am –a müsahibəsində bu göstəriciləri Şuşinin tarix muzeyinin müdiri Aşot Harutyunyan təsdiq edib. O, vurğuladı ki, ziyarətçilərin sayının azalması ümumiyyətlə aprel müharibəsi ilə bağlıdır. Müdirin sözlərinə görə ziyarətcilərin çoxu tələbələr və əcnəbilərdir.
Xüsusilə əcnəbi ziyarətçilərinin muzeydəki eksponatlardan hansı ilə maraqlandığı haqqında sualına cavab olaraq A. Harutyunyan dedi :”Qeyd etməliyəm ki, ziyarətçilərin çoxu ənənəvi tarixi yaxşı bilir və onlar Şuşidəki muzeyin təsdiq edilmiş aspekti ilə maraqlanır. Məlümatlarımız ümumiyyətlə 2005-ci ildə keçirilmiş arxeoloji qazıntılara, 1973-75-ci illərdə Sovet Azərbaycanının arxeologlarının verdiyi məlümatlarının təhlillərinə və Matenadarandakı N-8211 arxiv materiallarına əsaslanır.Onlar xanlıq dönəmindəki məlümatların bizdə olan varyantımızı fəal şəkildə müzakirə edir. Mən bunu 20 il arasdırmışam və onlar aldığım məlümatlardan məmnun olublar. Bütün ziyarətçilər birgə şəkildə düşünür ki, muzey üçün bina şəraitlləri müvafiq deyil və daha böyük və təsirli bina lazımdır”. Ziyarətçilər ikitərəfli rəsmi məlümatlardan bəzən inkar edilən tarixi məlümatların bizdə olan varyantımızla maraqlanır. Onlar Tadevos Tamiryantsın qəbul otağının Tufenkyan fondunun və Qababcyanların əməkdaşlığıyla bərpa olunmasından həyəcənlənıblar.
Şuşi tarix muzeyində təxminən 5 000 eksponat mövcuddur. Muzeyin eksponatları , A. Harutyunyanın sözlərinə görə, bu illərdə ümumiyyətlə bəxşişlərlə tamamlanıb. Tədricən üstünlük tam şəkildə arxeoloji qazıntılarla əldə edilmiş ekspanatlara verilir. O qeyd etdi ki, keçən ildə dörd əsas sərgi təşkil edilib. Xüsusən ” Əsrlər dayanacağı” sərgisi ziyarətçilərə böyük təsir etdi. Muzey müdiri qeyd etdi ki, 2017-ci ildə “1920-ci ildə Şuşi eməni əhalisinə qarşı törədiyi Mart soyqırımı”, “ Şüşi şəhərinin azadlığının 25 illiyi “ , “Əsrlər dayanacağı”, “ Şuşi şəhərinin qəhrəmancasına müdafiəsinin 191 illiyi” adlı sərgilər təşkil etməyi planlaşdırılır. Şuşi Tarix muzeyinin binası XIX əsrdə tikilmişdir. Orda çar ordusunun məşhur polkovnik-leytenantı İsayi Xaramyantsının ailəsi yaşayıb. Sonra bir müddət ictimai bina olub. Orada şuşalı məşhur memar Simon Ter-Hakobyan , dirijor Grigor Syuni, Rafi yaşayıblar. Sovet illərində 1973-cü ilə qədər bina şəhərin doğum evi olaraq xidmət etdi, sonra isə Şərq xalçalarının muzeyinə çevrildi. 1992-ci ilin mayın 28-dən etibarən binada Şuşi Tarix-coğrafi muzeyi fəaliyyət göstərib, bu günə kimi Şuşi şəhərinin tarixi muzeyi olaraq qalmaqdadır.