Sevr müqaviləsi erməni xalqının tarixi ilə sıx bağlı olan beynəlxalq sənəddir və o dərindən öyrənilməlidir. “Armenpress”in verdiyi məlumata görə, bu haqda Milli Elmlər Akademiyada Sevr Müqaviləsinin 100 illiyinə həsr olunmuş konfransda ”Türkiyə Sevr ilə üzləşir.
“Geosiyasi yansımalar” mövzusunda məruzəylə ER Milli Elmlər Akademiyanın Şərqşünaslıq İnstitutunun direktoru türkoloq Ruben Safrastyan qeyd edib.
“Mən Sevr müqviləsinə olan türk tərəfinin yanaşmalarını təhlil edəcəyəm. Bu problem olduqca mühüm və öyrənilməmiş ola bilər. Əslində burada iki türk yanaşması var idi.
O yanaşma ki, qalib gəldi kemalçı yanaşma idi və tarixi təhrif etdi, tam saxtalaşdırdı.Rəsmi Kamalist tarixşünaslığı nəinki qonşu xalqların, xalqımızın tarixini saxtalaşdırdı, eləcə də türk tarixini saxtalaşdırdı.
Digər Türk tərəfinin fəaliyyətləri də xəyanət kimi izah edildi .. Sevr müqaviləsinin imzalanmasında iştirak edənlərin hamısı Osmanlı İmperiyasının nümayəndələri olaraq markalı xainlər və edama məhkum edildi .
Əlbəttə ki, bu həqiqətə uyğun deyil”-deyərək Ruben Safrastyan qeyd edib.Türkoloqa aydınlaşdıraraq qeyd etdi ki, Türkiyə tərəfinin yanaşmalarını daha dərindən araşdıraraq bilib ki, sultanlıq hökuməti və onun ətrafında birləşən bir sıra xadimllərin türk xalqına xəyanət etmədiyini, müharibə nəticəsində yeni formalaşan dünyada ancaq bir yol tapmağa Türkiyənin rolunu yenidən müəyyənləşdirməyə cəhd edib.
Onun sözlərincə bu hökmranlıq deyil öz milli sahmanlarında qapanmış dövlət olmalıydı və qonşu dövlətlərlə yaşxı münasibətlər qurmalıydı.
Ruben Safrastyan bunun saxtalaşdırılmış mahiyyət olduğunu vurğuladı, həmin insanları xəyanətkar kimi təqdim etdilər.
“Bir mühüm olay: Bizim elə bir fenomenlə işimiz var ki, o da gənc türklər hərəkatı adlanır.O yanaşma səhvdir ki,onun hərəkatı nəinki gənc türk partiyasıkimi müşahidə olunur, həmin qüvvənin yuxarı təbəqəsiylə baxış səhvdir.
Xeyr Osmanlı İmperatorluğunun son mərhələsi o dövrdə türk cəmiyyətindəki ən ifrat, millətçi insanların iştirak etdiyi böyük bir hərəkat idi .. Kamalist hərəkat əslində gənc türk hərəkatı idi, bunu başa düşməliyik. Kamal fəaliyyətlərini davam etdirdi.
Əsas hədəfi erməni xalqını, erməni dövlətçiliyini məhv etmək olan gənc türk proqramının həyata keçirilməsi olub.Müasir dövriyyəyə buraxılan bir sənəd var ki, o da dövrüyyəyə qoyulub.Sənəd 1920-ci il noyabrın 8-i tarixiylə qeyd edilib.
“O Ankaradan karabekir paşaya göndərilib ki, o da türk quldur dəstəsinə rəhbərlik edirdi. Orada qarayla ağ üzərində yazılmışdır,Ermənistan məhv olunmalıdır. Ağ rəngdə qılınc üzərində yazıldı: Ermənistan məhv edilməlidir. Başqa sözlə, soyqırım proqramının davamı və başa çatması ilə əlaqədar idi.
Bu dəfə soyqırımı bütöv bir dövlətə qarşı həyata keçirmək lazım idi. Bu Kamalistlərin məqsədi bu olub, bu insanlar hakimiyyətə gəlməklə tarixi saxtalaşdırdılar”-deyərək Ruben Safrastyan əlavə etdi.