Yüz il əvvəl, 16 mart 1921-ci ildə, Moskvada Bolşevik Rusiyası və Atatürkçü Türkiyə tərəfindən erməni xalqı tarixindəki ən qəbuledilməz müqavilələrdən biri imzalanmışdı.
O anda, beynəlxalq səviyyədə tanınmayan iki dövlət, heç bir Ermənistan təmsilçisinin iştirakı olmadan, dövlətimizin sərhədlərini zərərimizə çizdi və bunun haqsız müddəaları hələ də fəlakətli nəticələrini verir.
Müqavilə o dövrün və xüsusən də günümüzün beynəlxalq hüquq normalarına uyğun gəlmir. SSRİ-nin dağılması zamanı, o, Artsax xalqının öz müqəddəratını təyinetmə hüququnun həyata keçirilməsinə və tarixi ədalətin bərpasına əsaslanan yeni bir qarşıdurmanın başlanmasına səbəb oldu.
Məsələ hələ həll olunmamışdır və bölgəni işğal edən dövlət yerli xalqların, o cümlədən ermənilərin öz vətənində yaşamaq hüquqlarını boğmaq üçün güc və digər qanunsuz vasitələrdən istifadə etməyə çalışdığı müddətdə həll olunmayacaqdır.
