ABŞ hakimiyyəti ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədri statusundan öz mövqelərini güzəştə getmək fikrində deyil. Üstəlik, Azərbaycan rəhbərliyindən fərqli olaraq Qarabağ münaqişəsinin hələ bitmədiyi fikrindədir. Ekspert Suren Sarkisyan buna tam əmindir.
ABŞ Prezidenti Co Baydenin Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevyə təbriklərini şərh edən Sarkisyan jurnalistlə olan söhbətində bildirdi ki, buna yeni ABŞ administrasiyasının yürütdüyü siyasət kontekstində baxmaq lazımdır.
Daha öncə Bayden təbrik mesajından əvvəl ABŞ-ın ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədri kimi tərəflərin Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh və uzunmüddətli həll yollarını tapmasına kömək edəcəyini, Ermənistanla Azərbaycan arasında firavan və dinc bir gələcəyi təminetmək naminə barışığa töhfə verəcəyini söyləyib.
“Biden hakimiyyətə gəldikdən sonra ABŞ səlahiyyətliləri xarici gündəmi zənginləşdirib. Vaşinqton Cənubi Qafqaz ölkələrini də əhatə edən xarici siyasətə daha çox vaxt və vəsait sərf etməyə başlayıb”-deyərək Sarkisyan qeyd edib.
Mütəxəssis deyib ki, ABŞ-ın aktivləşməsi məhz bu kontekstdə nəzərdən keçirilməlidir.
Bundan başqa Vaşinqton ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrlərindən biridir, Bayden təbrikləri ilə Əliyev üçün bu ölçünün mövcudluğunu dayandırmadığını, belə bir fikir söyləmək üçün heç bir əsas olmadığını açıq şəkildə bildirib.
Üstəlik, Vaşinqton, Bakıdan fərqli olaraq, münaqişənin bitdiyini və məsələnin bağlandığın düşünmür.
Amerika Birləşmiş Ştatları anlayır ki, problem indiki səviyyədə davam edərsə, zaman-zaman yeni alovlanmalar gözləyə bilərik.
Buna görə də Amerika tərəfi, ATƏT-in Minsk qrupunun digər həmsədrləri ilə birlikdə ABŞ tərəfindən bu istiqamətdə böyük bir fəaliyyət gözləyir. Vaşinqton, Ermənistan tərəfinə də uyğun həll yolları tapacağına ümid edir.
Öz növbəsində Yerevan Dövlət universitetinin Beynəlxalq münasibətlər və diplomatiya kafedrasının dosenti, tarix elmləri namizədi Qriqor Balasanyan Baydenin ATƏT-in Minsk qrupu həmsədrlərinin Qarabağ münaqişəsinin həllindəki rolunu xatırlatdığını söylədi.
Jurnalistə verdiyi müsahibədə Balasanyan təbriklərin təsadüfi olmadığını söylədi. Lakin Suren Sarkisyandan fərqli olaraq, Vaşinqtonun bu məsələdəki rolu o dərəcədə aktiv olmayacağını və bunun üçün səbəblərin olduğunu düşünür.
“ABŞ, cəmi ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədri olduğunu göstərmək üçün açıqlamalarla məhdudlaşacaq, başqa elə bir şey yoxdur”- deyən ekspert bunun Yerevan siyasətinin nəticəsi olduğunu söylədi.
Balasanyan əmindir ki, Ermənistan ATƏT-in Minsk Qrupu həmsədr ölkələrinə hərbi əsirlərin qaytarılması da daxil olmaqla problemlərin həlli tələbi ilə müraciət etsəydi, cavab fərqli olardı.
Qeyd edib ki, ABŞ bu prosesə müxtəlif hüquqi təşkilatlar vasitəsi ilə təsir göstərə bilər, lakin indiki siyasi danışıqda ABŞ Yerevanın iddiası olmadan öz təşəbbüsü ilə hərəkət etmək niyyətində deyil.
Nümayəndələr Palatasının erməni əsirlərinin qaytarılması ilə bağlı qərarına gəldikdə, Balasanyan sənədin rəsmi olduğunu, konkret addımlar gözləməyə ehtiyac olmadığını qeyd etdi.
Bunu o, Erməni Soyqırımının ildönümü ərəfəsində aprelin 24-dən öncə növbəti təşəbbüs kimi qiymətləndirir.
Balasanyana görə, bu təşəbbüs bəyanatlardan irəli keçməyəcək.
Xatırladaq ki, hələ 2020-ci ilin dekabrında Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev, ATƏT Minsk qrupunun Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllində heç bir rol oynamadığınıbəyan edib..
ATƏT-in Minsk qrupu həmsədrlərinin səfərini öz təşəbbüsü kimi qiymətləndirmiş və Qarabağ münaqişəsinisə qapalı hesab etmişdir.
