
Bağlantı nədir? Məgər 106 il əvvəl baş verənlərlə 44 günlük müharibə arasında bir əlaqə ola bilərmi? Bu sualın əsaslandırılmış cavabı bu yaxınlarda 44 günlük müharibə bölməsinin açıldığı Erməni Soyqırımı muzey-İnstitutunda tapıla bilər.
Tarixçilər iki tarixi hadisə arasındakı əlaqəni sübut etməyə çalışırlarsa, beynəlxalq hüquq ekspertləri də konfransda “Erməniofobiya”nın beynəlxalq formatda, xüsusilə AİHM-də hüquqi formulasiyasını düzəltmək üçün irəliləyiş əldə edildiyini bildirirlər. 44 günlük müharibə və onun nəticələri müzakirə edilmişdir.
Erməni hüquqşünaslar qonşu ölkədə ermənilərə qarşı sistemli şəkildə ayrı-seçkilik olduğunu Avropaya sübut etmişlər..
Beynəlxalq hüquq mütəxəssisi Ara Ğazaryan, soyqırımın əsasını təşkil edən nifrətin hüquqi baxımdan 5 dərəcə olduğunu söyləyir.
Vəkilin sözlərinə görə, pilləkənlər adi zarafatlarla başlayır, sonra əməllər irəli gəlir, sonra – sistematik ayrı-seçkilik, dördüncü şiddət və nəhayət – soyqırım.
“Azərbaycanda zorakılıq artıq 4-cü dərəcə səviyyədədir, yəni Artsaxda əks reaksiya olmazsa, ardı növbəti soyqırım olacaq.
Hərbi reaksiya olmasa, siyasi, hüquqi və s.Avropada artıq xüsusən,Avropa məhkəmələrində əmindirlər ki, orada (Azərbaycanda red.) dərindən olan sistemləşdirici “ermənifobiya” yaşanır.Ayrıseçkilik, bu isə Avropa Şurasının Nizamnaməsi ilə ziddiyyət təşkil edir.
Bunda bizə daha çox elə Əliyevin özü öz bəyanatlarıyla yardım etdi.Əliyevin və digər rəsmi şəxslərin həmin bəyanatları bir sübut olaraq qeydə alınır.
Əgər əvvəllər nəsə şansları vardısa sistemləşdirici ayrıseçkilik yoxdur deməyə, indisə həmin parkı ki,açdılar yalnız həmin şəkilləri avropalılara göndərilməsi və yarım səhifəlik iddia yazmaqla,artıq bununla əlaqəli 14-cü maddəmiz var”.
“Bütün bunlar ayrı-seçkilik və irqçilik kontekstində yerləşdirilməlidir. İrqçilik hər şeyi öz yerinə qoyur, münaqişənin əsl səbəblərini izah edir.
Əgər “ermənifobiya” işlərin kontekstinə qoyursansa, bunun daxili bir qarşıdurma olmadığı ortaya çıxır, sıradan olan silahlı qarşıdurma deyil,və növbəti addım da əgər vasitələr əldə olunmasaydı Artsaxda soyqırım olacaqdı”.
Hüquqşünasların müşşahidələrinə həm də tarixçilər birləşib.Əlbətdə artıq öz sahələrində.
Əlbəttə, tarixçilər hüquqşünasların öz sahələrində apardıqları müşahidələrlə onsuz da razılaşırlar.
Bu yaxınlarda Erməni Soyqırımı muzey-İnstitutunda 44 günlük müharibə bölməsi açıldı. İnstitutun elmi işçisi Naira Sahakyan 106 il əvvəl baş verənlərlə 44 günlük müharibə arasında birbaşa əlaqənin olduğunu tarixi və faktiki materiallar ilə təsdiqləyir.
“Bəli, balılıq var. Bu dayana bilməz çünki Əliyev və Erdoğan kimi rəhbərlər öz xalqları arasında antiermənilik hisslərini qıcıalnadırmağı davam etməkdədir.
Qeyd edək ki, bu yalnız antiermənilik deyil.Bu Osman imperiyasının bərpasının yeni mərhələsidir. Busa Türkiyənin bütün qonşularıyla problemli olduğunu görərkən daha aydın olur.
qonşuları ilə problemlərin ortaya çıxdığını gördükdə. “
O ki,Türkiyənin belə desək 44 günlük müharibədə “barmağı qarışıqdır” şübhə yoxdur, Ermənistanda Yezidi icmasının nümayəndəsi ,parlament deputatı Rustam Bakoyan üçün həmçinin şebhə doğurmu.
O, deyir ki, müharibənin ilk günlərindən məhz “oradan” narahatedici faktlar və informasiyalar əldə edirdilər.Səbəbi o idi ki, ayrıca dəstə təşkil edərək Ermənistanın müdafiəsi üçün getdilər.
“Mənim doğmalarım Suriya və İraqda yaşayırlar. İraqdan Türkiyəyə keçərək Azərbaycana gələn terrorçular və ya muzdlular, qısa müddətdə onların ermənilərə qarşı vuruşduqları yerlərə daşınması barədə məlumat aldım.
İnamlı mənbəələrdən məlumat almışıq ki, Azərbaycana onlar iki mərhələylə gediblər. Bir mərhələylə onların sayı 5 500-ə çatırdı.Digəriylə 3 mindən bir az artıq olub.
Müharibə davam etsəydi daha çox terrorçu, muzdlu göndərməyə hazırlaşırdılar.Onlardan biri hətta Sincarda dayısının ailəsində olub kim ki, yezidilər hissəsində yaşayır.
Bu izlərlə gedib öyrəndik ki, bu sünni terrorçunun dayısı yezidilərə qarşı soyqırımını həyata keçirib”.
“Mənim 24 yaşım var. 2 müharibə görməyim normaldır? Sizə səmimi deyim ki, cənab Ayman, ümumiyyətlə QHT-lərə, beynəlxalq təşkilatlara etibar etmirəm.
Niyə bilirsiniz? Bu qədər müharibə ağrısı içində , beynəlxalq təşkilatlardan səslənmədilər.
Cəmi səslənirdilər.Vəssalam.Hər səslənmə zamanısa bizim sərhəd üzərində qurbanlarımız olurdu.Birinin başını bədənindən üzürdülər digərini alçaldaraq, təhqiramiz şəkildə alçaldırdılar Bütün bunları biz görmüşük”.
Hətta hazırkı inamsızlıq halında belə, gənc əmindir ki, beynəlxalq platformlarda Ermənistanın səsi eşidilən olacaqdır.