Giriş yollarının blokdan çıxarılması və yeni yol ayrıcının tikilməsi Yerevanla Bakı arasındakı münasibətləri yaxşılaşdırmaq olar ․Bu haqda Bakıda Rusiyanın Xarici işlər naziri Sergey Lavrov danışıb.
Onun sözlərinə görə, üçtərəfli komissiya bütün mümkün yolları hərtərəfli təffərrüatlı şəkildə araşdıraraq bu istiqamətdə işləyir.
Lavrovun sözüncə, nəqliyyat qovşağı yalnız bölgədə deyil, onun xaricində də ciddi rol oynaya bilər. Erməni mütəxəssislər deyirlər ki, Naxicevan dəmir yolu xəttinin açılması, səddin götürülməsinin müsbət və mənfi tərəflərini nəzərə alaraq, ER dəmir yolunun İran dəmir yolu sisteminə qoşulmasına imkan verəcəkdir.
RF Xİ naziri Bakıda Əliyev ilə görüşərkən
Cənubi Qafqazda nəqliyyat bazasının yaradılmasının Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinin inkişafına töhfə verəcəyini bəyan edib.
Rusiya iki ölkə arasındakı münasibətlərin normallaşmasında olduqca maraqlıdır” – deyərək o, qeyd edib..
“Biz Azərbaycanla Ermənistan arasındakı münasibətlərin normallaşması ilə olduqca maraqlanırıq. Məncə, uzanan münaqişədən kənara çıxmaq iqtisadi tərəfə diqqəti yönəltmək üçün birlikdə çalışmaqla bunun üçün ən uyğun mühit yaradılmalıdır” – deyərək Lavrov qeyd edib.
Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin AzTV-yə müsahibəsində isə təkrarən “40 km Zəngəzur dəhlizi” barədə elan edib, hansı ki, onun qeyd etdiyi kimi onları Naxicevandan ayırır.
“Sənədin imzalanmasından sonra Azərbaycan, Ermənistan və Rusiya Baş nazirinin müavinləri səviyyəsində işçi qrupu bu istiqamətdə olduqca ciddi addımlar atdı.
Mən qətiyyətlə deyə bilərəm ki, dəmir yolu dəhlizi açılacaqdır və Azərbaycan bütün öhdəliklərini yerinə yetirəcəkdir”.
Bir töərəfdən Əliyev baryerin götürülməsindən danışır, digər tərəfdən, məsələn, Naxicevanda yeni hərbi hava limanının açıldığını elan edir və fotoşəkil yayımlayır.
Bu iki təşəbbüs nə dərəcədə uyğunlaşır?
Azərbaycanşünas Taron Hovannisyanın sözlərincə, o ki, Azərbaycan müharibədən sonra da təcavüzkar siyasətini bütün səviyyələrdə davam etdirir bütün səviyyələrdə gözəçarpandır.. Mütəxəssis Naxicevan hərbi hava limanı məsələsində də bir manipulyasiya olduğunu hiss edir.
“Güya, yeni bir hərbi hava limanının açılışı kimi təqdim edildi, amma əslində söz Sovet illərindən bəri fəaliyyət göstərən hava limanından gedir. Yəni hərbi hava limanının açılışı deyil.
Ora 2020-ci ilin sentyabrından əvvəl inşa edilə bilərdi, lakin mərasim 2020-ci ilin sentyabrında da edilə bilərdi. Baş verənlərin fonunda, eyni aqressiv mesajları göndərərək eyni məntiqi yaymağa çalışmaqdır”.
Əliyev həmçinin “Rusiya dəmir yolları” nın Ermənistan dəmir yolunun sahibi olduğunu, bu səbəbdən Bakının Rusiya tərəfi ilə əlaqənin bağlanmasını müzakirə etdiyini bildirib.
İqtisadçı Ara Karyansa “Cənubi Qafqaz dəmir yolu”nun Rusiyada etibarlı idarəetmə altında olduğunu əlavə edib.
“İdarəetmə Ermənistan Respublikasına məxsusdur. Mən qaz nümunəsini gətirə bilərəm. Qaz Rusiya tərəfinə məxsusdur, amma onun nizamlanma işi biizm əlimizdədir və biz də onu yaxşı istifadə etmirik.Dəmir yolu amilindəsə onlar yalnız Dəmir yolu məsələsində yalnız işləyirlər, nizamlanma rejimi bizimdir”.
Rusiya, Azərbaycan və Ermənistan Baş nazir müavinləri Cənubi Qafqazda iqtisadi və nəqliyyat kommunikasiyasına maneə olmaq barədə razılaşma ilə bağlı bütün məsələləri müzakirə etmək üçün üç ölkənin liderləri tərəfindən yaradılan işçi qrupu çərçivəsində müntəzəm olaraq bir araya gəlirlər.
İşlər hansı mərhələdədir? “Radiolur”un sualına cavab olaraq, ER Baş nazirinin müavini Mher Grigoryan ətraflı danışıb:
“Tədqiqatlar ümumiləşdirilməyib, lakin ekspert qrupları işləyir, heç bir çək-çevirlər yoxdur”.
“Cənubi Qafqaz Dəmir yolları”nın ilkin hesablamalarına görə Sovet İttifaqı illərində istismar edilən Yerevan- Naxicevan-Meğri-Horadiz-Bakı dəmir yolunun təmiri Ermənistan tərəfinə 210 milyon dollara başa gələcəkdir.
Bizim suala cavab olaraq “Cənubi Qafqaz Dəmir yolları” nın mətbuat xidmətinə məlumat verildi.
Başqa bir sitat.
“Naxicevana doğru Yeraxsdan girişin bərpası vacibdir. Bu hissədə söz təxminən 1 km dəmir yolunun bərpasından gedir.
Meğridə mühəndis konstruksiyaları olan təqribən 38 km dəmir yolunun bərpasına ehtiyac var”.
Mütəxəssislər bildirirlər ki, dəmir yolu bu istiqamətdə bərpa edilsə, Naxicevan yolu ilə İran dəmir yolu sisteminə qoşulmaq mümkün olacaq. Şirkətin mətbuat xidmətindən verilən məlumata görə, hesablamalar şərtidir.
İqtisadçı Ara Karyan, investorların təhlükəsizliyin təminatçılarından biri ola biləcəyini düşünür. İqtisadçı, müharibə nəticəsində həll edilmiş ünsiyyətin kəsilməsi məsələsinin yeni olmadığını iddia edir.
Minsk Qrupu həmsədrlərinin təklif etdiyi bütün sənədlərdə yer aldığını, yəni dünyanı ümumiyyətlə narahat etdiyini bildirir.
İqtisadçı Ara Karyan, investorların təhlükəsizliyin təminatçılarından biri ola biləcəyini düşünür. İqtisadçı, müharibə nəticəsində həll edilmiş ünsiyyətin kəsilməsi məsələsinin yeni olmadığını iddia edir; Minsk Qrupu həmsədrlərinin təklif etdiyi bütün sənədlərdə yer aldığını, yəni dünyanı ümumiyyətlə narahat etdiyini bildirir. odur.
Şirkətin inforasiya xidmətindən verilən məlumata görə,hesablamalar olduqca sərt ilkin şərtlərlədir. Eləcə də bildiriblər ki, “Rus Dəmir yolları”nın mütəxəssislərinin təxmini hesablamaları var Azərbaycan hissəsində dəmir yollarının bərpası neçəyə, yəni 110 km dəmir yolu üçün 400- 450 milyon dollara başa gələr.
Erməni mütəxəssislər vəziyyətdən istifadə edirlər Dəmir yolu bərpa edilsə, onu Naxicevan yolu ilə İran dəmir yolu sisteminə birləşdirmək mümkün olacaqdır.
