Politoloq Alen Ğevondyan jurnalistlə söhbətində regiona 3+3 formatın yaradılması perspektivinə toxunub.
Türkiyə başa düşür ki, Qarabağ münaqişəsinin həllində nə qədər çox oyunçu varsa, problem həll prosesi bir o qədər çətin olacaqdır.
Oxşar fikri politoloq Alen Ğevondyan jurnalistlə söhbətində bildirib.
O, qeyd edib ki, türk tərəfinin səyləriylə 3+3 formatının ideyası hələ 2000-ci illərdə meydana gəltirilib.
Belə ki, geopolitika baxımından onun məzmunu əsasında o tezdir ki, regional problemlərinin həllini gərək region ölkələri və güclərin cəlb olunmasıyla həll olunmalıdır.
Regiondan kənarda olan dövlətlər və dairələr məsələlərin həlli prosessində cəlb olunmamalıdır.
“Əlbətdə ki, söz böyük beverlər barədədir,hansılar ki, AB,ABŞ, bəlkə də Çindir.
Türkiyə anlayır ki, nə qədər çox oyunçuçox olarsa, problem həll etmək müddətinin o qədər çətin olacaq.
Həmişə deyil ki, elə alınsın necə ki, özü arzulayır” – deyərək politoloq qeyd edib.
Ğevondyanın dəyərləndirməsinə görə, indi Türkiyə üçün bir pəncərə açılıb.
ATƏT-in Minsk qrupu göstərdi ki, problemləri həll etməkçün mənfəətli deyil.Digər tərəfdən Ermənistanın macəralı siyasəti nəticəsində Azərbaycanın olduqca mənfəətli vəziyyəti yarandı və biz 44 günlük müharibə nəticəsində nələrin baş verdiyinin şahidi olduq.
Formatın potensial tərəfi olan ölkələrə toxunmaqla Ğevondyan qeyd edib ki,İran mövcud formatda manevr etmək üçün böyük meydanı yoxdur və nə qədər də təmkinli və tarazlı olubsa,indi gərəkdir ki, aktivləşmə təzahürlərini təsvir etsin ki, prosesslərdən kənarda qalmasın.İran xatırlanan formatın fonunda təmasların imkanlar istisna etmir.
Çünki bunda ABŞ və AB cəlb olunmayacaq.Yəni problemlərin həlli regional ölkələrin diplomatic səylərindən asılı olacaq.
“Ammaanlamaq lazımdır ki, bunda Türkiyənin iştirakı və təsiri dərəcəsi necə olacaq..O nə qədər böyük olarsa İranın narahatlığı bir o qədər çiçox olacaq, baxmayaraq bu haqda danışmaq hələ tezdir”- deyərək politoloq qeyd edib.
Rusiyaya gəldikdə, Ğevondyan qeyd edib ki, RF üçün 44 günlük müharibəədn sonra regionda nisbi sakitlik təstiqləməkçün noyabrın 9-da olan bəyanamə institusional təsvir olaraq baxıla bilər.Bununlabelə xatırlamaq lazımdır ki, türk-rus münasibətləri Artsax müharibəsindən sonra bəzi konsensusa gəlsə də, hər halda bunlar böyük hesabla ciddi rəqabətlidir.
Politoloq danışıqlar, əməkdaşlıq və səmərəlilik mühiti təmin etmək mümkün olacağına şübhə ilə yanaşır. Onun sözlərinə görə, situasiya həll yollarına yanaşmalar ola bilər, ancaq qlobal rəqabət sahəsindəki son həll real ola bilməz, çünki 44 gün davam edən müharibədən sonra RF ilə Türkiyə arasında cəmi epizodik bir konsensus formalaşıb ki, o da qısa sürə bilər.
Xatırladaq ki, Türkiyə hakimiyyətləri Qarabağ münaqişəsinin nizamlanmasını planlaşdırır, yəni “3+3” formatı formalaşdırır Ermənistan,Rusiya,Azərbaycan,İran,Gürcüstan və Türkiyə.
Türkiyə Xarici işlər naziri Mövlut Çavuşoğlu Cənubi Qafqazdakı münasibətləri normallaşdırmaq istəyinin yetərli olmadığını vurğuladı.
Onun sözlərinə görə, əməkdaşlığı genişləndirərək davamlı atəşkəsin təmin olunması üçün mütləq aktiv addımlar atılmalıdır.
