Dronlara qarşı lazer hava müdafiə sistemi ․ İki Qərb ölkəsi, Fransa və Yunanıstan, bir neçə gün fərqlə, öz son silah sınaqlarının nəticələri barədə PUA -nı vurmağa nail olmaq bacardıqlarını iddia edirlər.
Mütəxəssislərin fikrincə, son döyüşlərdə ATS ilə qalib gəlir və ya məğlub olurlar. Artsax müharibəsi ənənəvi silahlanma dövrünün döyüş sahəsinə keçdiyini vurğuladı.
Bu gün ən yaxşı hərbi-sənaye kompleksinə sahib olan ölkələr düşmənin zenit və raket əleyhinə müdafiə vasitələrini tuta bilməyəcək raketlərə sahib olmağa çalışırlar, deyə hərbi ekspert Hayk Nahapetyan onların spesifik parametrlərini qeyd etdi.
“Raket əleyhinə müdafiə vasitələri, raketin hərəkət trayektoriyasını ələ keçirə bilər. Ancaq Rusiyada artıq traektoriyasını tuta bilməyəcəyi raketlər mövcuddur. Sürət ikinci parametrdir ․
Səsdən sürətli raketlər həmçinin ovlanılmır,çünki raketin zərbəsi üçün sürətini keçməlidir.
Halbuki NATO-ya üzv olan heç bir ölkənin yoxudur.
Üçüncü parametr, raketlərin döyüş tapşırığı alana qədər Yer kürəsini uzun müddət dövr etməsidir” – deyərək Nahapetyan izah edir.
Mütəxəssis deyir ki, pilotsuz aparatlar göydə heç bir hakimliyi yoxdur baxmayaraq müntəzəm şəkildə belə düşünülür.
Məsələn,”Bayraktarlar”ın “Ulduz saatı” bəzən Artsaxda son müharibə hesab olunur, daha əvvəlsə uğurla Suriyədə rus radioelektronlu müdafiə kompleksiylə məhv edilmişdir.
Hərbi ekspert Hayk Nahapetyanın fikrincə, onları türklərin adlandırmaq da düzgün deyil – onlar sadəcə Türkiyədə yığılır, lakin bəzi hissələri digər NATO üzv ölkələrində istehsal olunur. Türkiyənin çəkisini artırmaq üçün özlərinə türk deyirlər.
Silah yarışında ən yeni silah sahibləri uzun məsafəli müzakirələr və nümayişlərlə məşğuldurlar. Belə bir müzakirənin mövzusu, Qərbin və Rusiyanın yeni silahlarıdır, məsələn, bombardmançıları uğurla vuran Rusiya “Krasuxası”.
Bu rus silahlarına qarşı, Qərb hərbi sənaye kompleksi tərəfindən maliyyələşdirilən müxtəlif media qurumları, PUA -ın Suriyada Rusiya istehsalı olan “Krasuxa” ya hücum edib məhv edə bildiyini qeyd edib.
Sonradan məlum olub ki, Suriya ordusunun mütəxəssislərindən ibarət olan heyətdə kifayət qədər təcrübə və bacarıq yoxdur ki, bu da silahların effektiv işləməsi üçün zəruri şərtdir” – deyərək Nahapetyan bildirib.
Həm son silahlar, həm də onlara sahib olan kadrların təhsili bahalıdır. Uzaqdan idarə olunan, lakin daha az bahalı silahlar insan faktorunu azaltmaq üçün yaradılmır. Donanma, ABŞ, Böyük Britaniya və Rusiya diqqətlərini uzaqdan idarə olunan silahlara çevirdilər. İnsan amilinin azaldılması silahın imkanlarını genişləndirir.
“Məsələn, Rusiyanın “Poseidon” adlı nüvə reaktoru ilə işləyən bir sualtı qayığı var, heyəti yoxdur. Bu o deməkdir ki, bununla düşmən üçün hər hansı bir sürəti, hər hansı bir dərinliyi aşmaq mümkündür, qarşı tərəf üçünsə ovlamaq mümkünsüzdür” – deyərək Nahapetyan qeyd edib.
Bir mütəxəssisə görə, Rusiya uzaqdan idarə olunan silahlarla Qərbdən bir addım öndədir. Bunun əvəzinə, ABŞ-da təyyarələrin eniş etdiyi, havaya qalxan, döyüş tapşırıqlarını yerinə yetirən və göyərtəyə qayıdan təyyarə gəmiləri var.
ABŞ-ın təxminən 22 təyyarə gəmisi var, Rusiya və Çinin hər birində bir ədəd. Ancaq hərbi ekspertə görə, Rusiya Qərbin üstünlüyünü tək bir raketlə təsirsiz hala gətirməyi bacardı.
“Rusiya ABŞ təyyarə gəmilərinin üstünlüyünü MiG-31-ə qoşulmuş “Kinjal” adlı bir raketlə təsirsiz hala gətirməyi bacardı. Təyyarənin okeandakı hücumu zamanı”Kinjal” təyyarədən atlanır, göyərtəyə çırpılır və onu sıradan çıxarır.
Başqa sözlə desək, yəni Rusiya ABŞ-ın okean gücü kimi səsdən sürətli “Kinjal” raketləri ilə tutmaq mümkün olmayan üstünlüklərini təsirsiz hala gətirir və onu ovlamaq mümkün deyil” – deyərək Nahapetyan qeyd edib.
Öz silahları ilə bağlı yüksək səsli açıqlamalara baxmayaraq, dövlətlər yeni doğulmuş Gerard silahlarının spesifik parametrləri barədə susmağa üstünlük verirlər, hərbi güclərinin tam qiymətləndirilməsinə imkan vermirlər.
Əsasən hərbi məktəblərdə, bəziləri döyüş meydanında artıq tətbiq olunur.
Hərbi mütəxəssis, məsələn, müstəsna hallarda döyüş meydanında ultrasəs sürətli raketlərdən istifadə edildiyini, ancaq artıq vəziyyətlərin olduğunu söyləyir.
“Məsələn,Suriyadakı hadisələr zamanı Rusiyanın “Kalibr” növlü raketləri Xəzər dənizi gəmiləri üzərindən İslam radikal qrupların bir sıra hədəflərini sıradan çıxartdı.
Bu vəziyyətdə “Kalibr” döyüş meydanında əlavə,hərbi məktəblərdə də istifadə edilir” – deyərək Nahapetyan bildirib.
Hərbi sənaye yalnız istehsal deyil, həm də elm, təcrübə, universitetlər və məktəblərdir. Belə kompleks dünyüdü bir neçə ölkədə var.Yeni silahlar layihələri Ermənistanın həm elmi həllərindən, həm də cibindən hələ uzaqdır.Biz bəzibudaqların inkişafı barədə düşünə bilərik.Hərbi sənaye bazarında yalnız stendlərlə təqdim olunmur.
