Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının MDB İnkişaf İnstitutunun Avrasiya İnteqrasiya departamentinin rəhbəri, hərbi ekspert Vladimir Yevseyev hesab edir ki, Rusiya üçtərəfli bəyanatda nəzərdə tutulan 5 illik müddət bitdikdən sonra Artsaxı tərk etməyəcək.
Bu haqda jurnalistlə görüşündə Vladimir Yevseyev, RF sülhməramlılarının Artsaxı tərk edib-etməyəcəyi və ya üçtərəfli bəyannamədə nəzərdə tutulan 5 illik müddət bitdikdən sonra mandatın uzadılması ilə bağlı müzakirələrə toxunaraq Rusiyanın Artsaxı tərk etməyəcəyini bildirdi.
“Rusiyanın Abxaziya, Cənubi Osetiya, Tacikistan və Dnestryanıda sülhməramlı işlərdə böyük təcrübəsi var. Rusiya sülhməramlıları yerləşdirəndə dərhal onları geri çəkməyib”- deyərək Yevseyev qeyd edib.
Hərbi ekspert rusiyalı sülhməramlıların ən azı 4,5 il Dağlıq Qarabağda qalmaq səlahiyyətinə malik olduğunu və bu müddət ərzində vəziyyətin xeyli dəyişə biləcəyini xatırladıb.
“Siz bilirsiniz ki, Azərbaycanda neft ehtiyatları tükəndiyindən karbohidratların hasilatının dəyəri xeyli artmışdır. Qaz ehtiyatlarına gəldikdə, ildə 33 milyard kubmetr qaz tədarük olunur ki, bu da əsasən kondensasiya hesabına yalnız bir borudur. . Azərbaycanın bir il ərzində verə biləcəyi bütün bunlardır. Əsasən Amerika şirkətləri Azərbaycandan uzaqlaşıb və yalnız İngiltərənin “British Petroleum” u siyasi səbəblərə görə qalıb.
Ancaq 4.5 il ərzində çox şey dəyişə bilər. Rusiya, şübhəsiz ki, müddəti bitməmiş sülhməramlılarını geri çəkməyə hazırlaşmır..
Bu dövr və bu müddətdən sonra Artsax Respublikası vətəndaşlarından bəziləri RF vətəndaşları olsun.
Vəziyyət hansısa ölçüdə Rusiya vətəndaşlarının da olduğu Dnestryanı bölgədəki vəziyyətə bənzər olsun.Orada həmçinin RF vətəndaşları var və Rusiya öz vətəndaşlarının təhlükəsizliyini müdafiə etmək üçün oradadır” – deyə regional inkişaflara dair hərbi ekspert Vladimir Yevseyev qeyd edib.
Avqustun 4-də Artsax Respublikasının Prezidenti Arayik Harutunyan Mardakert sakinləriylə görüşü ərzindədeyib ki, vəziyyət elədir ki, Artsax tənhadır öz təhlükəsizliyini təmin etməyə qadir deyil.
Bu kontekstdə o, qeyd edib ki, rus qoşunun Artsaxda iştirakı müvəqqəti yox daimi olmalıdır.
2020-ci il noyabrın 9-da Ermənistan,Azərbaycan və Rusiya rəhbərləri tərəfindən üçtərəfli bəyanatın 4-cü bəndində qeyd olunuur ki, Dağlıq Qarabağda “Rusiya Federasiyasının sülhməramlı hərbi birləşmənin Gələcək 5 illərdə avtomat uzadılmaqla qalmaq müddəti 5 ildir.
Əgər tərəflərdən heç biri müddətin bitməsindən həmin bəndin icrasını dayandırmağa dair 6 ay öncə elan etməzsə”.
Rusiya və Azərbaycan liderlərinin 9 Noyabr 2006 -cı ildə qəbul etdikləri üçtərəfli bəyanatın 4 -cü maddəsində bu müddəanın tətbiqinə son vermək niyyətini aylar əvvəl açıqlamadığı bildirilir.
