Azərbaycan dövləti Artsax Respublikasının işğal olunmuş ərazilərində mədəni soyqırım siyasəti həyata keçirir. Artsax (Dağlıq Qarabağ) Xarici işlər naziri Davit Babayan, jurnalistin xahişi ilə “Şuşi qalasını bərpa etmək və orijinal görünüşünə qaytarmaq” niyyəti ilə əlaqədar belə bir şərh verib.
“Bu, hər sahədə özünü göstərir, xüsusilə Şuşidə. Bu, bir sıra amillərdən qaynaqlanır. Şuşini təcrid etmək olmaz, həm Ermənistan tərəfinin, həm də müəyyən dərəcədə beynəlxalq ictimaiyyətin diqqət mərkəzindədir.
Bu səbəbdən də azərbaycanlılar erməni abidələrini cəzasız olaraq məhv edə bilməzlər. Gözdən kənarda, daha ucqar bölgələrdə həm erməni memarlıq, həm mədəniyyət abidələrini, həm də sadə məzarları tamamilə məhv etmək siyasəti yürüdülür.
Tarixi təkəbbürlə təkrarlamaq mənasında cəmiyyət tərəfindən Şuşi erməni knyazları müstəqil bir erməni dövlətinin mümkün paytaxtı kimi tanınır.
Bu məlum bir faktdır.Artsax 18-ci əsrin 20-ci illərində azdlıq mübarizəsi ərzində yaralarını sağaltması üçün misli görünməmiş bir model yaradılmışdır.
Haçan ki, İranın köçəri tayfalarından birinin nümayəndəsi lider təyin edildikdə, amma əslində hakimiyyət erməni knyazlarının əlində idi,Şuşidə nə onun nə də onun nəslinin Şuşidə dəfn edilməyə haqqı belə yox idi.
Qala ermənilər tərəfindən tikilmiş, gələcəkdə o qismən yenidən tikilmişdir. Yenidənqurma zamanı ümumi Şərqi Ermənistana xas memarlıq üslubu qorunub saxlanılmışdır.
İlk dəfə “yenidən nəzərdən” keçirmə və təməlindən dəyişiklik 20-ci əsrin 60-cı illərində həyata keçirildi.
Stili “yenidən nəzərdən keçirmək” və kökündən dəyişdirmək cəhdləri ilk dəfə 1960 -cı illərdə baş verdi.
Dissonans, memarlıq kakofoniyası 17-18-ci əsrlərdə Şuşinin girişində görünə bilər. Əsrlər qalası o qədər aşağı səviyyəyə “bərpa edildi” ki, hətta tikinti materialları da çox fərqlidir.
Memarlıqdan uzaq adam da, müsəlman üslubunun müsəlman uyğunlaşmasını çılpaq gözlə görür. İndi yeni bir fırıldaqçılıq və mədəniyyət soyqırım cəhdinin şahidi oluruq.
Azərbaycanın xeyli sonra meydana çıxmasına baxmayaraq, divarlarında ”Azərbaycan” yazısının qalanın mənşəyinin “sübutu” kimi göründüyünü istisna etmək olmaz.
Bütün bunlar aniktot kimi səslənir. İşçilərdən nə tikdiklərini soruşanda onlar deyir ki, e.ə. beşinci əsr qalasını tikirik.
Artıq Azərbaycan hakimiyyətinin Surb Kristos n başına nələr gətirirlər.
Eyni əməl Şuşi qalasında da baş verir, tezliklə bizi qədim “Azərbaycan abidələri” nin yeni “böyük kəşfləri”gözləyir.
Bunlar hamısı bir zəncirin halqalarıdır: erməni torpaqlarının erməni mədəniyyət və tarixi irsinə qarşı mədəni terrordur.
Azərbaycanın özü də bunu gizlətmir. Bu yaxınlarda İlham Əliyev işğal altındakı Artsax torpaqlarını ziyarət etdi. Karvaçarda dedikləri, geosiyasi hücum üçün başqa bir “fəaliyyət planı”ndan başqa bir şey deyil.
Cavab verməyə çağırılan beynəlxalq təşkilatların susmasına cavab olaraq Əliyev şəxsən saxtalaşdırır, torpaq iddiaları irəli sürür.
Baş verənlərə çox ciddi yanaşmaq lazımdır, amma çaxnaşma olmadan kiminlə işimiz olduğunu aydın şəkildə anlamaq lazımdır”- deyərək Babayan qeyd edib.
