Neo-Taliban bütün hökumət qurumlarını formalaşdırmağa və nəzarət etməyə müvəffəq olarsa, Əfqanıstanda uğurlu çevrilişdən danışa bilərik. Bunu ərəbbşünas Hayk Koçaryan “Qeyri-sabit Əfqanıstan: Cənubi Qafqaza yeni təhdidləri necə neytrallaşdırmaq olar?” adlı müzakirə zamanı bildirib.
Onun sözlərinə görə, neo-taliblərin siyasət formalaşdırmaq istədikləri aydın bir ideologiyası var, bu 2016-cı ildə Moskva, Qətər və Yaponiyada müxtəlif platformalarda görüşləru zamanı da aydındı.
Hayk Koçaryan, məsələn, qadın hüquqları ilə bağlı problemli məsələlərdə, 90-cı illərdə Talibanın səsləndirdiyi bəyanatlarından fərqli olduqlarını qeyd etdi.
Politoloq Beniamin Poğosyan, 2020-ci ilin fevralında, Dohada “Amerika Birləşmiş Ştatları-Taliban Hərəkatı” sülh müqaviləsinin imzalandığını xatırlatdı. Orada qeyd olunurdu ki, 2021-ci il mayın 1-nə qədər ABŞ qoşunları Əfqanıstandan çəkiləcəkdir və bölgədəki bütün oyunçulara, nəticədə Əfqanıstanda taliblərin hakimiyyətə gələcəyi aydın idi.
O, Əfqanıstanla bağlı genişləndirilmiş dördlüyün olmasını, Əfqanıstan Prezidenti və Talibanla intensiv danışıqlar aparan ABŞ, Çin, Pakistan, Rusiya olduğunu da xatırlatdı.
Bölgənin reaksiyasına gəlincə, politoloq Rusiyanın reaksiyasının 1996-cı ilə nisbətən indi daha yumşaq olduğunu vurğuladı. Taliban, Çeçenistanın Rusiyadan müstəqilliyini tanıdı və bu, Rusiya üçün problem idi. İndi isə Rusiya Xarici İşlər Nazirliyindən Əfqanıstanda vəziyyətin o qədər də qorxunc olmadığı barədə bəyanatlar eşidirik.
Beniamin Poğosyan, ABŞ-ın qoşunlarını Əfqanıstandan çıxararaq doğru qərar verdiyini vurğuladı. O qeyd edib ki, ABŞ ordusunun vəzifəsi dövlət qurmaq deyil, terrorçularla mübarizə aparmaqdır. “İndiyə qədər Çin də daxil olmaqla regional oyunçular, taliblərin hakimiyyətə gəlişindən gözlədiyimiz qədər narahat deyillər.”
