AŞPA-nın plenar iclasında 1,5 saat davam edən müzakirədən sonra Ermənistanla bağlı qətnamə qəbul edilib
Həmin qətnamədə Ermənistanın demokratik strukturlarının faktiki olaraq epidemiya və müharibənin ağır sınaqlarından çıxa bildiyi bildirilir.
Sənəd üzrə səsvermə kifayət qədər diqqətəlayiq mənzərə yaratdı və bütün müzakirə zamanı Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvləri reallığı təhrif etməyə və növbəti müzakirəni aparmağa çalışdılar. Qeyd edək ki, Azərbaycan tərəfinin təkliflərinin heç biri qəbul edilməyib.
Strasburqda Avropa Şurası Parlament Assambleyasında azərbaycanlı nümayəndə Azərbaycanın regionda sülh bərqərar etmək əzmində olduğuna inandırmağa çalışarkən, Ermənistan Bakının erməni təkliflərini imtina etməsinin səbəblərini anlamağa çalışır.
Rəsmi Yerevan Ermənistanın demarkasiya və delimitasiya ilə bağlı bəzi təkliflərinin Bakı üçün qəbuledilməz olduğunu bilir.O, konkret olaraq hansı təkliflərin olduğunu anlamağa çalışır.
Bu haqda Xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan məlumatlandırıb.
“Bizim hələlik dəqiqləşdirmələrimiz yoxdur, onlar dəqiqləşdirmə mərhələsindədir. Davamlı müzakirələr gedir, müzakirə davam olunmaqdadır.
İndi hansı hissənin qəbuledilməz olduğu, hansı əsaslarla və buna uyğun olaraq hansı yeni həll yollarının ola biləcəyi ilə bağlı dəqiqləşdirmələr almağa çalışırıq”.
Ermənistan tərəfi öz təkliflərini həm Rusiyaya, həm də birbaşa Azərbaycana ötürdü. Baş nazir Nikol Paşinyan onlayn mətbuat konfransında deyib və parlamentin Xarici əlaqələr üzrə daimi komitəsinin sədri Eduard Ağacanyan onların mahiyyətinə aydınlıq gətirib.
Silahlı qüvvələrin təmas xəttindən “güzgülü çəkilmə” adlananı Ermənistan və Azərbaycan arasında sərhəd xəttində delimitasiya və demarkasiyaya başlamağın göstəricisidir.
Müharibə adətən demokratiyaya çağırışdır. Lakin Ermənistan bu məsələdə hətta Avropa ölkələri üçün də nümunə ola bilər.Bu haqda AŞPA-da qeyd olunub.
Hesabatı təqdim edən isveçli deputat Boriana Aberqin sözlərinə görə, Ermənistanın demokratik təsisatları son dərəcə çətin epidemiya və müharibə dövründən uğurla çıxıb.
“Ermənistanda demokratik institutların fəaliyyəti” adlı qətnamənin lehinə 50 deputat, əleyhinə 14 deputat səs verib, 16 deputat bitərəf qalıb. Əleyhinə səs verənlər arasında Türkiyə və Azərbaycan nümayəndə heyətləri, bir deputat Holandiyadan olub.Bir deputat da Ermənistan parlamentindən “Pativ unem” fraksiyasının katibi Hayk Mamircanyan olub.
Rusiya nümayəndə heyəti 14 deputat, İsveçrə və Avstriyadan isə bir deputat bitərəf qalıb.
Azərbaycan nümayəndə heyətinin rəhbəri Səməd Seyidov qətnamə ilə heç bir əlaqəsi olmayan müzakirə aparmağa çalışsa da, onun bütün təklifləri imtina edilib.
Seyidov ərazi bütövlüyü prinsipinə hörmət edən yanaşma əsasında sülh gündəliyi ilə bağlı təklifləri necə rədd edə biləcəyi ilə maraqlanıb.
Azərbaycanlı nümayəndə münaqişənin həll olunduğunu, qaçqınların geri qayıtdığını bildirib və onları bir daha Dağlıq Qarabağ terminini istifadə etməməyə çağırıb.
O, təkliflərin rədd edilməsində erməni Spyurkunun izini görüb. Bunasa Ermənistan nümayəndə heyətinin rəhbəri, parlamentin sədr müavini Ruben Rubinyan əks vavab verib.
“Təbii ki,Spyurk kürü qədər güclü deyil. ATƏT MQ-nin münaqişənin həlli ilə bağlı təklifləri üç prinsipə əsaslanır: ərazi bütövlüyü, xalqların öz müqəddəratını təyinetmə, güc və ya hədə-qorxudan istifadə etməmək.
Cənab Seyidov, barışıq məhkəmə zalında güllə atmaqla və ya çığır-bağırla əldə olunmur.Təəssüflər olsin ki, hər şey sizin dediyiniz kimi yaxşı olsaydı, erməni hərbi əsirlər çoxdan qayıtmalı idi və son iki aydasa Dağlıq Qarabağda heç bir dinc sakin həlak olmazdı.
Azərbaycan silahlı qüvvələri Dağlıq Qarabağdakı erməni mövqelərini təkrarən atəşə tutub.Cənab Seyidovun dedikləri reallığa qətiyyən uyğun gəlmir.Siz deyirsiniz ki, bütün qaçqınlar öz evlərinə qayıda biliblər.
Azərbaycanın nəzarəti altında olan ərazilərdə bilirsinizmi müharibədən sonrakı dövrdə nə qədər erməni yaşayır? Heç biri:
“21-ci əsrdə etnik ermənilər öz vətənlərinə qayıda bilmirlər”.
Ermənistan parlamentinin sədri Alen Simonyan da AŞPA-nın plenar iclasında erməni hərbi əsirlərin qaytarılmasından danışaraq vurğulayıb:
Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ədalətli və davamlı həllinə, o cümlədən erməni hərbi əsirlərin və digər girovların salamat qaytarılmasına nail olunmalıdır. O, 44 günlük müharibənin ən ağır nəticələrindən danışaraq deyib:
“Ən böyük çağırış ölkəmizin təhlükəsizliyi olaraq qalır. Erməni xalqı və demokratik nailiyyətlərimiz 2020-ci ilin sentyabr ayından daimi təhlükə altındadır.
Yalnız sülh uzunmüddətli təhlükəsizliyi və sabitliyi təmin edə bilər ki, bunun da yekun şəkildə həyata keçirilməsi regionun digər ölkələri və Avropa qurumları həm də dövlətin dəstəyindən asılıdır”.
“Avropalı nümayəndələrin əksəriyyəti, Azərbaycanın iddialarının əksinə olaraq, Qarabağ münaqişəsinin hələ də həll olunmadığına əmindirlər. Bu haqda onlar ucadan səslənməkdədir.
AŞPA-dakı müzakirələrə paralel olaraq Ermənistanın hüquq müdafiəçisi Arman Tatoyan da Strasburqda görüşlər keçirib. O, Avropa Şurasının Ermənistan üzrə daimi məruzəçisi Andrey Kovacyevin və Azərbaycan üzrə daimi məruzəçisi Jelyana Zovko ilə müzakirələr aparıb.
Natiqlərə müxtəlif mövzularda tam paketlər təqdim edilib. Birinci qrup faktlar Sünik, Geqarkunik və Yerasxda azərbaycanlı əskərləri tərəfindən erməni əhalisinin hüquqlarının pozulması hallarına aiddir.
Yayoyan qeyd edib ki, Qoris-Kapan-Kapan-Çakaten yollarının heç bir qanuni əsas olmadan bağlanması səbəbindən ətraf kəndlərin sakinləri təcrid və humanitar problemləri qarşısında dayanıb.
O, təkid edib ki, qanun pozuntularının əsl həlli mülki əhalinin hüquqlarını təmin etmək üçün Azərbaycan əskərlərinin erməni kəndləri və yollarının yaxınlığından çıxarılmasıdır.
O, həmçinin Artsax İnsan Hüquqları Müdafiəçisinin hesabatları əsasında Artsaxda mülki əhalinin hüquqlarının pozulmasını təqdim edib.
O, Ermənistan və Azərbaycan məsələləri üzrə məruzəçilərə erməni əsirləri, o cümlədən onların yeni formalarına dair hesabatları təqdim edib.
O, onların geri qaytarılmasının vacibliyini, Azərbaycan hakimiyyətinin siyasi və hərbi sövdələşməyə yürüdülməsinə yönəlmiş qanunsuz məhkəmə proseslərini qeyd edib.
