Ermənistan Respublikasının Xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin Ermənistanın sülhün əldə olunması prosesində səmimi olmadığı kimi, regionun blokunun açılması prosesini ləngitməsi ilə bağlı bəyanatlarına cavab verib.
“Armenpress”in suallarını və ER Xarici işlər nazirinin cavablarını diqqətinizə təqdim edirik:
Sual – Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev dünənki çıxışında Ermənistanın sülhün əldə olunması prosesində səmimi olmadığını bəyan edib. Bunu necə şərh edərdiniz?
Cavab – Ermənistan Respublikası hökuməti Cənubi Qafqazda uzunmüddətli sabitliyin və sülhün bərqərar olması üçün səylər göstərməyə hazır olduğunu dəfələrlə sübut edib.
Eyni zamanda, aydındır ki, bu səylər birtərəfli ola bilməz, Azərbaycan da bu istiqamətdə fəal və səmimi addımlar atmalıdır.
Sülhün bərqərar olması tək bir tərəfin səyinin nəticəsi ola bilməz və sülh danışıqları yalnız bir tərəfin təkliflərinə əsaslana bilməz.
Həmçinin aydındır ki, bu səylərin uğur qazanması naminə bütün tərəflər üçün məqbul həll yolunu tapmaqla, münaqişəyə səbəb olan bütün problemləri həll etmək lazımdır.
Bu kontekstdə Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı rəsmi Bakının verdiyi bəyanatlar ən azı başa düşülən deyil və üstəlik, Azərbaycan hakimiyyətinin sülhə nail olmaq niyyətinin səmimiliyinə şübhə ilə yanaşır.
Hansı bəyanatlar verilsə də, Dağlıq Qarabağ məsələsi Artsax ermənilərinin təhlükəsizliyi, bütün hüquqların müdafiəsi üçün adekvat təminatlar və ondan irəli gələn Dağlıq Qarabağın statusu məsələləri həll olunmayana qədər mövcudolaraq qalmaqdadır.Müasir dünyada gücdən istifadənin yaratdığı vəziyyət problemin həlli ola bilməz.
Güc tətbiqi nəticəsində başqa heç bir, hətta Dağlıq Qarabağın da olmadığına dair iddia Azərbaycanın konstruktivliyindən danışmır.
Söz yox ki, bu, faktiki reallığa uyğun gəlmir, bunun ən mühüm hissəsi Artsaxda Artsax ermənilərinin mövcudluğu, onların təhlükəsizliyini təmin etmək üçün RF sülhməramlı qüvvələrinin mövcudluğu, nə də müharibəni dayandıran 9 noyabr tarixli üçtərəfli bəyanatdır ki, o da Dağlıq Qarabağın mövcudluğunu aydın şəkildə müəyyən edir.
Eyni sözləri Azərbaycan hakimiyyətinin ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrlərinin olmaması ilə bağlı bəyanatları haqqında da demək olar. Əvvəla, heç kim dayandırmayıb: onu müəyyən edən beynəlxalq institutun müvafiq qərarı olmadan onlar həmsədrlərin beynəlxalq mandatını dayandıra, yəni Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin siyasi həllinə töhfə verə bilməzlər.
Belə olan halda başa düşülən deyil ki, əgər tərəflər həqiqətən də səmimi danışıqlar aparmaq, qarşılıqlı məqbul həll yolları tapmaq, sabit, hərtərəfli sülhə nail olmaq istəyirlərsə, o zaman nəyə görə həmin danışıqlar ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrliyi formatında format olaraq baş tutmasın hansının ki, beynəlxalq ictimaiyyətin açıq dəstəyi vardır.
Onun təcrübəsi və potensialını istifadə etməmək sadəcə məntiqi baxımdan ağlabatan deyil.
Sual – İlham Əliyevhəm də iddia edir ki, Ermənistan tərəfi regionun blokunun açılması prosesini ləngidir. Bu barədə nə deyə bilərsiniz?
Cavab – Biz həmişə bildirmişik ki, regionda bütün nəqliyyat və iqtisadi infrastrukturların açılmasında maraqlıyıq. Bu haqda 2021-ci il yanvarın 11-də, noyabrın 26-da rus tərəfinin vasitəçiliyi ilə qəbul edilən üçtərəfli bəyanatlar eyni zamanda Brüsseldə əldə olunan şərtləşmələr isbat edir.
Vurğulamaq istərdim ki, Ermənistan müzakirələrə vicdanla cəlb olunub, Azərbaycanın xarici dəhlizlə bağlı 2020-ci ildəki kimi heç bir cəlbediciliyi olmayan bəyanatları olmasaydı, proses xeyli rəvan və daha sürətli gedəcəkdi. Noyabrın 9-da olan üçtərəfli xatırlanan bəyanatlarla üzərinə götürdüyü öhdəliklərlə cəlb olunub.
Azərbaycanın Laçın dəhlizində və regionda nəqliyyat marşrutlarını eyniləşdirmək səylərinə gəlincə, onlar Azı 2020-ci noyabrın 9-da imzalanmış üçtərəfli bəyanatın müdəalarından çıxış etməklə aydın şəkildə eyni statusa malik ola bilməzlər çünki orada dəqiqliklə Laçın dəhlizinin status sahmanlaşdırılır.
Üstəlik, Dağlıq Qarabağ və Naxicevan Muxtar Respublikasının fərqli statusları, müxtəlifqonşuları və müxtəlif təhlükəsizlik mühitləri var.Odur ki, onların əlaqələri də Ermənistan və Azərbaycanla eyni ola bilməz.
Bir daha vurğulamaq istərdim ki, 9 noyabr bəyanatı regionda bütün infrastrukturların blokdan çıxarılmasını nəzərdə tutur, Azərbaycan isə bu istiqamətdə addımlar atmaqda gecikir.
Biz ölkələrin yollarının suverenliyinin qorunması ilə bağlı əldə olunmuş razılaşmalar çərçivəsində regional blokadaya hazırıq və bu yaxınlarda Moskvada iki ölkənin Baş nazir müavinləri arasında aparılan danışıqlar da bu məntiqlə getdi.
Biz ölkələrin yolları üzərində suverenliyin qorunub saxlanmasına dair əldə edilmiş razılaşmalar çərçivəsində regional blokadadan çıxarılmasına hazırıq və iki ölkənin Baş nazirinin müavinlərinin Moskvada bu yaxınlarda apardıqları danışıqların məntiqi məhz belə olub.
