Aİ-nin Ermənistanla Azərbaycan arasında sərhədlərin dəqiqləşdirilməsi və regional kommunikasiyaların açılmasında vasitəçiliyi Rusiyanın Cənubi Qafqazda əhəmiyyətli dərəcədə zəifləməsinə səbəb ola bilər.
Əvvəla, ona görə ki, Moskva həmin geosiyasi yollardan Ermənistan və Azərbaycana təzyiq rıçaqları kimi istifadə etməyə çalışır. “Azad Vətəndaş” Vətəndaş Təşəbbüslərinə Dəstək Mərkəzinin rəhbəri, politoloq Hovsep Xurşudyan Armİnfo-ya belə bir fikir bildirib.
“Məsələn, sərhədin demarkasiyası məsələsində tərəflər xəritələri təqdim edən Rusiya ilə danışıqlar aparacaq, hansı ki, müvafiq olaraq, öz tələblərini təqdim edəcək. Eynilə, Moskvada kommunikasiyaların blokdan çıxarılması prosesində öz maraqlarını təmsil edirlər. Rusiya hərbçiləri Ermənistan ərazisindən keçən Azərbaycan yüklərini müşayiət etməyi planlaşdırır, amma Ermənistan bunda maraqlı deyil”.
Təhlilçinin fikrincə, Ermənistan-Azərbaycan gündəmində olan bu iki iş üzrə Brüsselin vasitəçiliyini artırmaq üçün atdığı hazırkı addımlar Rusiya proqramlarının həyata keçirilməsi perspektivlərini xeyli zəiflədir. Çünki onlar uğurla başa çatacağı təqdirdə həmin proseslər beynəlxalq normalara və işlənmələrə uyğun aparılacaq.
Məsələn, ATƏT-in təqdim etdiyi prosedurlara görə. Bu səbəbdən Moskvanın Aİ-nin Cənubi Qafqazda Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinin normallaşdırılmasında vasitəçilik formasında yeni siyasi və iqtisadi rıçaq əldə etməsindən narahatlığı var.
“Mifləri və nəzəri təhlükələri unutmaq, vəziyyəti keçmişə deyil, indiki geosiyasi reallıqlara əsaslanaraq təhlil etməyə çalışmaq lazımdır. Və reallıq budur ki, Türkiyə özü özünü Qərb hesab etmir, Qərblə Rusiya arasında manevr etməyə üstünlük verir. Türkiyənin Ukraynada birləşmiş Qərbə qarşı müharibədə Rusiyanın məğlubiyyət perspektivindən narahatlığı bu səbəbdəndir. Bundan sonra Cənubi Qafqaz Qərbin nəzarətinə keçə bilər ki, bu da Ankaranın mövqeyinə və manevr imkanlarına zərbə olacaq՞-deyə ekspert bildirib.
Sonda analitik xatırladıb ki, Türkiyə Qərbə qarşı çıxmaqla, növbəti parçanı əldə etmək üçün bu və ya digər məsələdə Qərbə təzyiq etməyə çalışaraq, həmişə Rusiyaya arxalanıb. İndi isə adətən Türkiyə üçün güclü olan Rusiyanın yoxa çıxması perspektivini nəzərə alsaq, türklər Qərblə sövdələşmədə artıq heç kimə arxalana bilməz. Nəticədə, Ərdoğan beynəlxalq qaydalara tabe olmaq məcburiyyətində qalacaq ki, bu da onun maraqlarına qətiyyən uyğun gəlmir, o, çox narahatdır.
