BaşlıcaTəhlil

Azərbaycanda Kür çayı dayazlaşmaqda davam edir: Ekspertlər ölkədə su qıtlığının artması ilə bağlı xəbərdarlıq edirlər

Azərbaycanda Kür çayı dayazlaşmaqda davam edir. Yerli mətbuatın yazdığına görə, Kür çayının aşağı axınında suyun səviyyəsi o qədər aşağı düşüb ki, bu, Salyan və Neftçala rayonlarının sakinlərinin kənd təsərrüfatına problemlər yaradıb.

“Çay dayazlaşıb, su nasosları işləmir, bəziləri isə sıradan çıxıb. Ona görə də əkinləri sulaya bilmirik” – deyə yerli sakinlərdən biri bildirib.

Onlar hesab edirlər ki, Kürdə suyun səviyyəsinin azalması son illərdə yaradılan aqroparklarla bağlıdır. “Bütün su o iri təsərrüfatlara yönəldilib, çay getdikcə dayazlaşır” – deyə başqa bir sakin şikayətlənir.

Mütəxəssislər də öz növbəsində artıq illərdir ölkədə mövcud olan su qıtlığının artması ilə bağlı xəbərdarlıq edirlər. Xüsusilə, Azərbaycan Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti İradə Hüseynova türkdilli dövlətlərin Parlament Assambleyasının Ətraf Mühit, Təbii Sərvətlər və Səhiyyə Komitəsinin səkkizinci iclasında bildirmişdir ki, su qıtlığı digər məsələlərlə yanaşı, ölkənin biomüxtəlifliyinin qorunub saxlanmasına mənfi təsir göstərir.

Səhralaşmanın ildən-ilə artması çox narahatlıq doğurur və bu istiqamətdə müəyyən tədbirlər həyata keçirilir. Hesab edirəm ki, müvafiq strukturlar su qıtlığının qarşısının alınması üçün səylərini birləşdirməli, Azərbaycan biomüxtəlifliyin qorunması istiqamətində addımlar atmalıdır” – deyə Hüseynova bildirib.

Azərbaycan Ekologiya və Təbii Sərvətlər nazirliyinin nümayəndəsi Umayra Tağıyeva 2022-ci ildə iqlim dəyişikliyi nəticəsində əhalisi 10 milyondan çox olan ölkənin su ehtiyatlarının artıq 10 faiz, defisit gələcəkdə yalnız artacaq.

Azərbaycan Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Nazirliyi bildirir ki, qlobal iqlim dəyişikliyi ilə əlaqədar yay aylarında ölkədəki Kür və Ərəs çaylarında sululuq azalır, dağ çaylarının əksəriyyəti tamamilə quruyur.

Bundan başqa, Kür çayının səviyyəsi son dörd ildə mütəmadi olaraq aşağı düşür. Kənd təsərrüfatı məsələləri üzrə ekspert Vahid Məhərrəmli hesab edir ki, vaxtilə Azərbaycanın su ehtiyatları 33 milyard kubmetr olub ki, bunun da 23 milyardı Kür və Araz çaylarının payına düşüb.

İndi çayları qidalandıran dağlarda qar örtüyünün azalması səbəbindən bu ehtiyatlar dəfələrlə azalıb. Bundan başqa, Kürün mənbəyində Türkiyə və Gürcüstanda böyük su anbarları yaradılıb və bunun hesabına Azərbaycana daxil olan suyun həcmi azalıb.

Ekspert hesab edir ki, problemin həlli üçün bütün təsərrüfatlarda su anbarları yaradılmalıdır. Orada yağış suları yığılmalı və sonra suvarma üçün istifadə edilməlidir.

O, oliqarxların otlaqlar hesabına əkin sahələrini genişləndirməsi problemini də xatırladıb. Son 20 ildə əkin sahələri 400 min hektar artıb ki, bu da sadə fermerləri sudan məhrum edib.

Onu da əlavə edək ki, Azərbaycan 2040-cı ildə qlobal quraqlıqla üzləşəcək ölkələr arasında 20-ci yerdədir. BMT-nin proqnozlarına görə, 2050-ci ilədək Azərbaycanda iqlim dəyişikliyinin yaratdığı quraqlıq səbəbindən su təchizatı 23% azalacaqdır.

Mətn factor.am-ə məxsusdur.

Daha çox göstər
Back to top button