Avrasiya və Qafqaz regionu üzrə tədqiqatçı doktor Əhməd Kazemi Türkiyə prezidentinin İran ərazisindən keçən Zəngəzur dəhlizi”nin alternativ layihəsi ilə bağlı “ikiüzlü və bölücü” bəyanatlarına cavab olaraq deyib.
“Erdoğanın bəyanatı Ermənistana təzyiq göstərmək, İranla Ermənistan arasında parçalanma salmaq məqsədilə verilib. Bu barədə “ParsToday” yazır.
Erdoğan ermənilərə belə bir fikri çatdırmaq istəyir ki, iranlılar dəhlizin İran ərazisindən keçməsinə razıdırlar və onun Ermənistan ərazisindən keçməsinə qarşıdırlar”.
Ekspert qeyd edir: “Əliyev və Erdoğan Ermənistanda Yerevan nəzarətində olmayacaq maneəsiz ekstraterritorial dəhliz yaratmağa çalışırlar. Digər tərəfdən, İranda belə bir dəhliz yaratmaq mümkün deyil. İran güclüdür və özünün suverenliyini müdafiə edə bilər”.
Kazemi əlavə edir:” Bundan başqa, Naxicevanla Bakı arasındakı əlaqələr 30 ildir davam edir və yeni deyil. İran isə dəfələrlə vurğulayır ki, son 30 ildə Türkiyənin Bakı, Orta Asiya və digər ölkələrlə əlaqəsi üçün zəmin yaradıb.
Naxicevan və Ermənistanın xarici aləm ilə əlaqəsi və 2021-ci ilin martında bununla bağlı Bakı ilə İran arasında anlaşma memorandumu imzalanıb”.
Analitik qeyd edib: “Ermənilər dəhlizlə kommunikasiya xəttinin fərqini yaxşı bilirlər. Ermənistan Bakıya dəhliz üçün bəhanə vermək istəmədiyi üçün Dağlıq Qarabağ-Laçın dəhlizinə göz yumdu.
Ermənilər çox yaxşı başa düşürlər. Bakı və Türkiyə Ermənistandan normal rabitə xətti yaratsalar belə, nəticədə həmin rabitə xəttini Ermənistanı işğal etmək tələbinə çevirəcəklərini bildirirlər.
Ona görə də Ermənistan rəsmiləri bildirirlər ki, Ermənistan Türkiyəyə və Bakıya normal yol belə təqdim etməməlidir və İranın Araxi yolu kimi tanınan marşrutunun Bakı ilə Türkiyə, Naxicevan və Ermənistan arasında xarici əlaqə yaratmaq üçün ən yaxşı plan olduğunu söylədi.
O, qeyd edib ki, Erdoğanın bəyanatının məqsədindən asılı olmayaraq, fakt budur ki, beynəlxalq hüquq normaları və BMT Nizamnaməsinə əsasən, İran heç vaxt sərhəd və geosiyasi dəyişikliklərə, regionda tarixi magistral yolların bağlanmasına icazə verməyəcək.
Odur ki, Bakı və Türkiyə üçün ən yaxşı həll yolu İranın yolundan istifadə edib 2021-ci ilin mart Anlaşma Memorandumunu həyata keçirməkdir. Birmənalı olmayan mesaj və bəyanatlar şəklində tarixi və geosiyasi məsələlərlə oynamaqdan çəkinməlidirlər.
