
Azərbaycan Artsaxda erməniliyə dair hər hansı sübutu aradan qaldırmağa çalışır. Bir neçə gün əvvəl internetdə Azərbaycan hərbçilərinin Artsaxın Şahumyan rayonunun Çarektar kəndinin 13-cü əsrə aid monastır kompleksini necə atəşə tutduqlarını əks etdirən video yayılıb. Bu gün Artsaxın bütün maddi mədəni irsi təhlükə altındadır.
Artsaxın bütün maddi mədəni irsi risk altındadır”, “ICOMOS-Armenia”nın icraçı direktoru Qaqik Gyurcyan deyir. O hesab edir ki, bu məsələ ilə bağlı beynəlxalq strukturları daim xəbərdar etmək lazımdır. “Bizim, eləcə də Azərbaycanın imzaladığı konvensiyalardan istifadə etmək çox lazımdır”.
44 günlük müharibədən sonra bir sıra mədəni, tarixi və mənəvi strukturların dağıdılmasının şahidi olduq: Şuşidəki Qazançetsots kilsəsi məscidə çevrildi, “Yaşıl saat” yerlə-yeksan edildi və s. Həmin vaxt beynəlxalq strukturlara Artsaxın erməni tarixi-mədəni irsinin məhv edilməsi təhlükəsi barədə dəfələrlə xəbərdarlıq edilib. Lakin YUNESKO heç vaxt Artsaxın işğal olunmuş ərazilərinə faktaraşdırıcı missiya göndərməyib və bu istiqamətdə heç bir səy göstərməyib. Həmin beynəlxalq struktur Azərbaycanın erməni mədəni irsinə qarşı yeni cinayətlərinin qarşısını almağa belə cəhd etməyib.
Azərbaycan hər şeyi edir ki, Artsaxda erməniliyə dair hər hansı sübut aradan qaldırılsın. Bu günlərdə internetdə Artsaxın Şahumyan rayonunun Çarektar kəndinin 13-cü əsrə aid monastır kompleksində iki Azərbaycan əsgərinin necə güllələndiyi əks olunan video yayılıb.
“Artsaxın mədəni irsinin monitorinqi” proqramının rəhbəri, YDU-nun mədəniyyətşünaslıq kafedrasının müdiri, professor Hamlet Petrosyan hesab edir ki, Ermənistan beynəlxalq tərəfdaşlarla müvafiq bəyannamələr şəklində danışmalıdır.
“Təəssüf ki, Erməni Apostol Kilsəsi, hökumət və digər mütəxəssislər kifayət qədər çaşqındırlar və birləşmirlər”.
Petrosyanın rəhbərlik etdiyi proqramla monitorinqlər aparılır, baş verən dəyişiklikləri izləyirlər, məsələn, peyk rabitəsi vasitəsilə Artsaxda baş verənləri görür və qeyd edirlər.
“Bizim irsimizi geri almaq gücümüz olsaydı, dediklərimin heç bir əhəmiyyəti olmazdı, amma bizdə bu güc aydın deyil, ya da adekvat əzmkarlıq yoxdur.”
Azərbaycan erməni mədəni sərvətlərini ağvana kimi təqdim etmək üçün səylərini əsirgəmir. “ICOMOS-Armenia” təşkilatının icraçı direktoru Qaqik Gyurcyan qeyd edir ki, bu baxımdan, məsələn, Amarasın varlığı ən azı təsəllivericidir.
Amaras və Qandzasarın zərər görəcəyini düşünmürəm, onlar bizim orta əsr irsini alban, Dadivankı udi hesab edirlər, ona görə də bəzi əsaslar yaradıblar və çətin ki, onlara toxunsunlar”.