Bu mərhələdə Ukraynanın NATO-a üzvüyü həqiqətən də istisna edilir, çünki bu, Rusiya ilə aktiv hərbi əməliyyatlar şəraitində mexaniki olaraq NATO-nun münaqişəyə birbaşa cəlb olunması demək olardı, bu da hər şeyi məhv edərək nüvə müharibəyə gətirib çıxacaq.
Hərbi-siyasi təhlilçi Davit Harutyunov NATO Baş katibi Yens Stoltenberqin Ukraynaın NATO-ya üzvlüyü “əgər” yox, “nə vaxt” məsələsidir bəyanatına toxunaraq müxbirlə söhbətində belə fikir bildirib.
“Tamamilə aydındır ki, həm Rusiya, həm də Şimali Atlantika Alyansı hərtərəfli eskalasiya ssenarisindən yayınır, ona görə də Ukraynanın NATO-ya üzvlüyünü nəzərdə tutan bütün söhbətlər və ssenarilər müharibədən sonrakı dövrə aiddir.
Yəni söhbət ən azı hansısa mərhələ ilə münaqişənin dondurulması ilə əlaqədardır. Lakin hazırda bu söhbətlər konkret xarakter daşımır və bununla bağlı konkret tarixlər göstərilməyib. Bu onunla bağlıdır ki, münaqişənin dondurulması vaxt hansı vəziyyət yaranacaq, Ukrayna hansı sərhədlərdə olacaq, qüvvələr balansı necə olacaq” – deyə Harutyunov bildirib.
Onun müşahidələrinə görə, əgər nisbət Rusiya xeyirnə olarsa, rəsmi Moskva danışıqların bu mərhələsində öz əsas tələbini irəli sürəcək, odur ki, Ukrayna neytral dövlət olsun və bu halda NATO-ya üzvlüyü məsələsi gündəmdən sadəcə olaraq çıxacaq, əgər Ukrayna öz növbəsində və Ukrayna öz növbəsində əməliyyatların dayandırılması zamanı heç bir siyasi öhdəlik olmadığı üçün kifayət qədər resurslara malikdirsə, o zaman yuxarıda qeyd olunan məsələ yeni münaqişəni istisna etmək üçün Qərb tərəfindən Ukraynaya təminatların verilməsi şəklində müəyyən həllini tapa bilər.
“Hazırda NATO-da qorxular var ki, alyans elə vəziyyətə düşə bilər ki, Ukrayna üzv dövlət kimi Rusiya ilə münaqişəyə səbəb ola bilər. Münaqişə hansısa yolla dondurulsa belə, aydındır ki, yenidən başlama potensialı qalacaq və hərbi əməliyyatların yenidən başlanması təqdirdə NATO Rusiya ilə münaqişəyə birbaşa cəlb olunacaq. Ona görə də hazırda Şimali Atlantika Alyansının Ukrayna vasitəsilə genişləndirilməsi ilə bağlı danışıqlar sırf nəzəri xarakter daşıyır” – deyə analitik bildirib.
Parçalanmış və dağıdılmış Ukraynanın NATO-ya üzvlüyünün nə verə biləcəyi sualına toxunan Harutyunov vurğulayıb ki, məsələnin müzakirəsi alyansın genişləndirilməsi maraqlarından çox deyil, Ukraynanın təhlükəsizliyinə təminat verilməsi zərurətindən irəli gəlir.
“Əgər yalnız hərbi amili götürsək, Ukraynanın çoxsaylı ordusu var və hərbi əməliyyatlarda iştirak etmək təcrübəsi var. Ukrayna silahlı qüvvələri Qərb istehsalı silahları da istifadə edir. NATO-nun, öz növbəsində, məlumat çatışmazlığı yoxdur və Ukrayna tərəfinin strategiyasından yaxşı məlumdur.
Alyans vaxtilə Sovet İttifaqına əks-çəki kimi yaradılmışdı və indi onun varisi olan Rusiyaya müqavimət göstərir, ona görə də Ukrayna bu baxımdan əlverişli mövqedədir. Kiyevdə aydın şəkildə anlayırlar ki, üzvlük məsələsinin gündəmdən çıxarılması Rusiyaya ciddi güzəşt kimi qiymətləndiriləcək” – deyə hərbi-siyasi analitik bildirib.
Harutyunovun fikirincə, əgər hansısa anda həmin problemin həlli reallaşsa, Moskvanın bu prosesi dayandırmaq üçün güclü rıçaqları olmasa belə, Rusiya tərəfinin ciddi müqaviməti ilə nəticələnəcək. Onun sözlərinə görə, NATO həmişə Rusiyanı təhlükə hesab edir və qoruyucu bufer zonası yaradaraq postsovet ölkələrini də öz tərkibinə daxil etməyə çalışacaq.
