Martın 7-də Ermənistan və Azərbaycan sərhədində keçirilən sərhəd delimitasiyası komissiyalarının iclası rəsmi olaraq texniki gündəliyə malik olsa da, ciddi siyasi müzakirələr üçün əsas oldu.
Kiçik rəsmi məlumatlardan sonra Azərbaycanın təqdim etdiyi yeni tələblər açıqlandı. Söhbət 4 kəndin qaytarılmasından gedir və Azərbaycan tərəfi onların hansı kənd olduğunu açıq şəkildə göstərir.
Rəsmi Yerevan bu məlumatı təsdiqləmir. Yeri gəlmişkən, bu, danışıqlar mərhələsində Ermənistan və Azərbaycan tərəfləri arasında mövcud olan yeganə prinsipial fikir ayrılığı deyil. Hələlik tərəflər danışıqlarda bir əsas məsələyə belə yaxınlaşa bilməyiblər.
Ermənistan və Azərbaycan arasında sərhədin demarkasiyası komissiyalarının 7-ci iclasından bir neçə gün sonra Azərbaycan tərəfinin sərhədin demarkasiyası prosesi başlamazdan əvvəl 4 kəndin “dərhal” qaytarılması ilə bağlı yeni tələb irəli sürdüyü barədə xəbərlər yayılıb.
Parlamentin hakim deputatları şərh verməyə tələsmirlər. “Mülki razılaşma” fraksiyasından Vağarşak Hakobyan tələsməməyə və rəsmi cavabları gözləməyə çağırır.
“Danışıqlar prosesi zamanı biz dəfələrlə şahidi olmuşuq ki, tərəfdaşlarımızın müəyyən hissəsi ya natamam, reallığa uyğun gəlməyən, ya da orada dağıdıcı element olan qiymətləndirmələr verib.
Şübhəsiz ki, ER və Azərbaycan demarkasiya və delimitasiya əməliyyatları aparmalıdır. Bizim sülh müqaviləsi imzalamağa hazırlaşmağımız da danılmazdır.
Bu prosesdə onların bizə qarışmağa, təxribat törətməyə, bizdən qeyri-sabitlik almağa çalışacaqları da yeni bir şey deyil. Müxtəlif enerji mərkəzlərinin ER təhlükəsizlik məsələlərinin həllində maraqlı olmaya bilməsi yeni xəbər deyil.
Xahiş edirəm, vəziyyəti soyuq ürəklə qiymətləndirin və bəzi bəyanatlara münasibət bildirməkdənsə, reallıqdan danışın”.
Ermənistan və Azərbaycan Baş nazirlərinin müavinlərinin rəhbərlik etdiyi komissiyaların rəsmi hesabatına görə, martın 7-də Ermənistan-Azərbaycan sərhədində keçirilən görüşdən sonra texniki məsələlər: birgə işin prinsipləri, metodologiyası komissiyalar tərəfindən əsasları müzakirə edilib.
Hazırda bu platformada razılaşdırılmayan iki fundamental məsələ var. Demarkasiya işləri üçün hansı xəritələrin təsdiqlənəcəyi hələ məlum deyil və Azərbaycan hələ də Armata bəyannaməsinin prinsiplərini rədd edir.
SSRİ-nin süqutu zamanı mövcud olan sərhədlərlə dövlətlərin ərazi bütövlüyünün tanındığını bildirib. Ermənistanın işğal olunmuş ərazilərini tərk etməmək iddiaları da buradan qaynaqlanır.
Bununla belə, parlament çoxluğundan Vağarşak Hakobian iddia edir:
“İlk növbədə, mən Ermənistan Respublikası vətəndaşının arxasınca gedən hər hansı hərəkəti və Ermənistan Respublikasına fayda verməyən hər hansı istisnaları istisna edirəm. Söhbət qlobal maraqlardan gedir.
Yəni biz bu məsələni həll etməliyik və bu məsələnin həlli nəticəsində Ermənistanın inkişafına, təhlükəsizliyimizin möhkəmlənməsinə, ordumuzu bərpa etməyə bizə əsas verəcək təhlükəsizlik təminatlarımız olmalıdır.
Bu siyahını davam etdirə bilərəm. Xahiş edirəm, hamımız vəziyyəti ayıq şəkildə qiymətləndirək və heç bir dezinformasiyaya qapılmayaq”.
Hər halda, Bakı təbliğat maşını onların 4 kəndin qaytarılması ilə bağlı tələblərinin “danılmaz olduğunu” iddia edir, halbuki “onların Ermənistana verəcəkləri heç nə yoxdur”.
Onlar Ermənistan hökumətinin 31 erməni kəndinin həyati əhəmiyyət daşıyan ərazilərinin qaytarılması ilə bağlı bəyanatlarını məhz bu prinsiplə şərh edirlər.
Bir neçə gün əvvəl ER xüsusi tapşırıqları ilə səfir vəzifəsindən istefa verən Edmon Marukyan istefasından sonra danışıqlar prosesindən mötərizələri açmaq qərarına gəlib.
O, iddia edir ki, güzəştlər kontekstində Ermənistan oktyabr-noyabr aylarından bütün “qırmızı xətlərini” geri durub və indi beynəlxalq platformalarda vurğu Artsax vətəndaşlarının hüquqlarının həyata keçirilməsinə yönəlməlidir.
Marukyan bildirib ki, danışıqların əvvəlində erməni tərəfinin hazırladığı plan iflasa uğrayıb.
“Məncə bir çox hallarda bizim birtərəfli qaydada “xoş iradə” nümayiş etdirəcəyik Azərbaycan isə bunu qiymətləndirəcəkdir özü də “xoş iradə” göstərəcəkdir bu işləməyib, işləmir və işləəyəcəkdir.yaramayıb, nə də işləməyəcək.
Biz Azərbaycanın problemlərini ön plana çıxarmayanda sadəcə olaraq onları birtəhər yumşaltmağa, bir kənara qoymağa çalışırıq. Azərbaycanın qaldırdığı problemlər tükənməyəcək.Bizim istifadə etmək çox vacib olan oyun kartları var.
Birtərəfli olaraq itirdiyimiz oyun kartları var,amma hələ də oynayırıq. Bu günlərdə bizə diktə edilən o şərtlərdən fərqli şərtlərlə istifadə edib vəziyyətdən çıxa biləcəyimiz kartlarsır.
Yeri gəlmişkən, Ermənistanın Xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan Türkiyənin “TRT World” telekanalına müsahibəsində Ermənistanla Azərbaycan arasında sülh yolunda fundamental fikir ayrılıqlarından danışıb.
