Azərbaycan iqtisadiyyatının sütunu olan enerji sahəsində böhran meylləri özünü göstərməyə başlayıb. Bu barədə politoloq, enerji təhlükəsizliyi üzrə ekspert Vahe Davtyan öz Facebook səhifəsində yazıb.
O, xüsusilə qeyd edib: “İki çox vacib faktı qeyd edim.
Bu ilin birinci rübündə Adrebcanda neft-qaz sektorunun ödədiyi vergilər 40 faizlə azalıb.
Həmin dövrdə Azərbaycandan elektrik enerjisinin ixracı 7 dəfə azalıb.
Belə kəskin azalma həm iqtisadi, həm də iqlim səbəbləri ilə bağlıdır. Birinci halda, aydındır ki, Artsaxın işğalı xaricdən gəlməyən (Belarus traktorlarını və İsrail süd zavodunu nəzərə almasaq) nəhəng investisiyaları nəzərdə tutur.
Beləliklə, enerji sektorunun inkişafına yönəldilməli olan maliyyə resursları Artsaxda nümayiş etdirmək üçün tikilən infrastruktur layihələrinə yönəldilir. Nəticədə, artıq ikinci ildir ki, ölkə daxilində kommunal xidmətlərin tarifləri artır ki, bu da istehlak həcminə təsir etməyə bilməz.
Azərbaycanda mövcud olan xarici kapital isə ciddi investsiya qoymadan özünü müstəmləkəçi kimi aparmağa davam edir. Həmin “British Petroleum” bütün ekoloji normaları pozaraq Azərbaycanın neft-qaz yataqlarında 1980-ci illərin texnologiyalarından istifadə etməkdə davam edir.
İqlim problemi ondan ibarətdir ki, 2006-cı ildən bəri Xəzərdə suyun səviyyəsi azalmağa davam edərək 2022-ci ildə kritik həddə çatıb. Həmin SOCAR Xəzər şelfində axtarış-kəşfiyyat, qazma və hasilat həcmlərinin mümkün azalmasını elan edərək artıq xəbərdarlıq edir.
Bütün bunları bir araya gətirərək “Fitch Solutions” beynəlxalq agentliyi bu yaxınlarda 2027-ci ildə Azərbaycandan Avropaya 20 milyard kubmetr qaz ixracı perspektivini sual altına qoyub.
Qeyd olunmuş görüntü Azərbaycanın xarici siyasət mövqeyini qiymətləndirmək üçün çox vacibdir. Təbiidir ki, dərinləşən iqtisadi çətinlikləri şəraitində İ.Əliyev siyasi sublimasiyaya getməyə məcburdur, iqtisadi və sosial problemlərə ərazi qazancları və qələbələri ilə kölgə salmağa çalışır”.
