İqtisadi maraqların siyasi qiyməti: “Zəngin Mərkəzi Asiya Ermənistan və Azərbaycanı “barışdıra” bilər”
Avropa və ABŞ Ermənistan və Azərbaycanı danışıqlar masası arxasına qaytarmaq və yarımçıq qalan işləri başa çatdırmaq üçün səylərini gücləndirir.
Beynəlxalq platformalardan gələn bu impulslara paralel olaraq, Azərbaycan təhdidlər və ilkin şərtlərlə fəaliyyət göstərməkdə davam edir.
ABŞ Senatında Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinin tənzimlənməsi məsələsi müzakirə edilib və ölkənin Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinə real marağı üzə çıxıb.
Eyni zamanda, Ermənistan və Azərbaycan liderlərinə Avropadan məktublar gəlib.
Avropa Şurasının sədri Çarlz Mişel Ermənistan və Azərbaycan liderlərinə məktub yazaraq, onları danışıqlar masasına qayıtmağa və sərhədlərin delimitasiyası kimi həll olunmamış məsələlərdə irəliləyişə nail olmağa çağırıb.
Nüfuzlu “Politico” jurnalı ilə söhbətində yüksək rütbəli diplomat iyulun əvvəlində Böyük Britaniyada keçirilən Avropa Siyasi Birliyinin Sammiti çərçivəsində Çarlz Mişelinin Ermənistan və Azərbaycan liderləri ilə ikitərəfli görüşlər keçirdiyini təsdiqləyib. AB Şurasının sədri Cənubi Qafqazda sülhün bərqərar olması üçün səylərini bərpa edir.
“Politico” Mişelə yaxın yüksək rütbəli AB diplomatından sitat gətirib: “Beləliklə, hər iki tərəf oyun oynamağı dayandırmalı və müqaviləni bağlamalıdır, çünki prezident Mişel sülh razılaşmasına nail olmaq üçün mümkün olan hər şeyi edib”.
Ermənistanın xarici işlər naziri Kiprə səfəri zamanı Azərbaycanla münasibətlərin normallaşmasından danışıb və Ermənistanın sülh və sabitliyə sadiqliyini təsdiqləyib.
“Bizim mövqeyimiz həm aydın, həm də ardıcıldır. Bundan əlavə, sərhəd hadisələri, o cümlədən silahlara nəzarət mexanizmlərinin yaradılması, bizim təkliflərimiz hazırlanıb, lakin hələ də qüvvədədir.
Biz indiki tarixin və düşmənin səhifəsini bağlamalı və ondan bütün regionun iqtisadi inkişafı və çiçəklənməsi üçün daha yaxşı gələcək hazırlamaq üçün istifadə etməliyik.
Tədbirdə Ermənistanın xarici işlər naziri ərazi bütövlüyünün qarşılıqlı tanınması və sərhədlərin müəyyənləşdirilməsi prosesinin davamlılığının təmin edilməsinə əsaslanan 1991-ci il Alma-Ata Bəyannaməsində Azərbaycandan tamamilə fərqli siqnalların səsləndiyini vurğulayıb.
Amerika Hudson İnstitutunda onlayn seminarda çıxış edən Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin nümayəndəsi Elçin İmirbəyov bəyan edib ki, Azərbaycan Ermənistan Respublikasının Konstitusiyası dəyişdirilməyənə qədər sülh müqaviləsi imzalamaq fikrində deyil.
Bu, əslində, Azərbaycanın illərdir davam etdirdiyi danışıqlardan və bütün mövcud sənədlərdən kənar yeni ilkin şərtdir.
Politoloq Arsen Xaratyanın fikrincə, Azərbaycanın sənədin imzalanmasını niyə gecikdirdiyi aydındır.
“Yaxın vaxtlarda real müqavilənin imzalanacağını düşünmürəm. Azərbaycanlılar Amerikada prezident seçkiləri bitənə qədər, hansı yeni “oyunçularla” qarşılaşmalı olduğumuz bəlli olana qədər bunu etməyəcəklər. Azərbaycanlılar bunu uzadaqlar.
ABŞ-da çox gərgin vaxtdır və Vaşinqtonun Azərbaycana konstruktiv fəaliyyət göstərməsi üçün təzyiqi artırmaq üçün nə qədər siyasi səy və təsir sərf edəcəyini təsəvvür etmək çətindir.
Hesab edirəm ki, Azərbaycanın hesablaması birbaşa ABŞ-da keçirilən prezident seçkiləri ilə bağlıdır”.
Senatın Xarici Əlaqələr Komitəsinin regional əməkdaşlıq və təhlükəsizlik alt komitəsində “Avropanın gələcəyi” mövzusunda dinləmələr zamanı ABŞ-ın Ermənistanla Azərbaycan arasında münasibətlərin normallaşdırılmasında maraqlılığının dərəcəsi müzakirə olunub.
Bu barədə ABŞ dövlət katibinin Avropa və Avrasiya məsələləri üzrə müavini Ceyms O`Brayen bildirib.
Senatın Xarici Əlaqələr Komitəsinin regional əməkdaşlıq və təhlükəsizlik alt komitəsində “Avropanın gələcəyi” mövzusunda dinləmələr zamanı ABŞ-ın Ermənistanla Azərbaycan arasında münasibətlərin normallaşdırılmasında maraqlılığının dərəcəsi müzakirə olunub.
Bu barədə ABŞ dövlət katibinin Avropa və Avrasiya məsələləri üzrə müavini Ceyms O`Brayen bildirib.
“Mərkəzi Asiya ölkələri inanılmaz dərəcədə zəngindirlər və indi dünya bazarlarına çıxmaq üçün yeganə seçim Rusiya və Çindən keçir.
Ermənistan və Azərbaycandan keçəcək marşrutu bilsək, Rusiya və Çindən asılılığımız xeyli azalacaq”.
Ermənistanla Azərbaycan arasında münasibətlərin qurulması vacibdir. ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyinin (USAİD) direktor müavini Anjali Kaur daha əvvəl bildirmişdi ki, genişləndirilmiş maliyyələşdirmə sayəsində ABŞ Mərkəzi Asiya ölkələri üçün 2025-ci ildə Rusiya və Çinə “etibarlı alternativ” ola bilər.
O`Brayen-in Senatdakı açıqlamalarından biri də ayrılıq baxımından maraqlıdır. Amerikalı rəsmi “hər tərəf razıdır” dedi.
