Tel-Əviv Azərbaycan və Gürcüstandan hərbiçilərini geri çəkdi. Bu barədə İsrailin Kan xəbərləri məlumatlandırıb.Səbəb İranın bu Cənubi Qafqaz ölkələrində xidmət edən İsrail hərbiçilərini hədəfə alma ehtimalının yüksək olmasıdır.
Ekspertlər qeyd edirlər ki, İsrail faktiki olaraq Azərbaycanda hərbi mövcudluğunu təsdiqləyir.
Britaniyanın “Teleqraf” qəzetinin məlumatına görə, bundan əvvəl İran Prezidenti Məsud Pezeşkyan İsrailin Azərbaycan və İraq Kürdüstanı ərazilərində yerləşən hərbi bazalarına hücum etməyi təklif edib.
İranda HƏMAS liderinin öldürülməsi və gözlənilən əks-hücum şəraitində İsrailin məxfi hərbi obyektlərinin Artzaxın işğal olunmuş ərazilərində İran dairələrində yerləşdirilməsi və onlarda real təhlükələrin olması ilə bağlı müzakirələr yenidən aktivləşib..
Ola bilsin ki, bu müzakirələrin sonunu İran Prezidenti Pezeşkiyanın İsrailin Azərbaycandakı gizli hərbi bazalarına hücumla bağlı bəyanat-təklifi hesab etmək olar.
Və bəllidir ki, İsrail ordusu İranın hücum təhlükəsi ilə bağlı öz əsgərlərinə Azərbaycan və Gürcüstanda qalmağı qadağan edib. Hərbçilərə dərhal İsrailə qayıtmaq əmri verildi.
Bununla İsrail faktiki olaraq onun Azərbaycanda hərbi mövcudluğunu təsdiqləyir.Bu haqda ekspertlər bildirir.
“Biz həmçinin mümkün cavab senarisi kimi İranın İsrail hərbi personalına və ya digər ölkələrdəki İsrailin gizli obyektlərinə mümkün hücumlarını nəzərdən keçiririk”.
Və bu kontekstdə, xüsusən də İranın müəyyən qədər çıxışının olduğu ən həssas ölkələr seçilir. Və burada, təbii ki, ilk növbədə, Azərbaycanda daha fəal İsrail varlığı var.
Gürcüstan və Türkiyədə də müəyyən qədər iştirak etmək mümkündür”-deyə Şərqşünas Armen Petrosyan qeyd edib.
Regional məsələlər üzrə ekspert Karen Hohanisyanın fikrincə, İsrail Gürcüstanı yalnız balansı qorumaq üçün adlandırır və qeyri-müəyyənlik yaratmaq üçün müəyyən mənada “SQ nümayəndələri” ifadəsini işlətmir, onların Azərbaycanda şəxsi səfərdə olduğu təəssüratı yaradır.
“Əgər İsrail hərbçiləri Azərbaycanda şəxsi səfərdədirlərsə, niyə onlara İsrail vətəndaşlarını deyil, Azərbaycanı tərk etmələri deyili”- deyə Hovanisyan soruşur və yekunlaşdırır.
“Bu o deməkdir ki, İsrail hərbiçiləri Azərbaycanda şəxsi səfərlə deyil və sadəcə olaraq dağınıq vəziyyətdədirlər, konkret tapşırıqlar, konkret yığılmalar var.
Düşünürəm ki, bu, Şoyqunun səfərinin nəticəsidir, o, Bakını İran-İsrail münaqişəsinə qarışmamağa, İsrail torpaqlarından İrana hücum etmək üçün istifadə etməməyə inandırıb.
Bəzi ekspertlər hesab edir ki, Azərbaycanın hərəkətləri ilk baxışdan avantürist görünsə də, indiyədək “İranın düşmənlərinə tank satmağa” nail olub.
İsrailin Artsaxın və xüsusilə onun Cənub hissəsinin işğalında xüsusi marağı olduğunu parlamentin deputatı, politoloq Tiqran Abrahamyan da təsdiqləyir.
“Bu, aşkar faktdır və onun Azərbaycana hərbi-siyasi dəstəyi vurğulanıb” – deyə Abrahamian Facebook səhifəsində qeyd edib.
“Digər tərəfdən, Artsaxa və onun işğalına qarşı müharibə İrana qarşı çevikliyi sıxmağa və cəbhəni genişləndirməyə cəhd edən bütün qüvvələr üçün geosiyasi xarakter daşıyırdı və bu gün əməliyyatlarda həmişəkindən çox Azərbaycan faktorundan İrana qarşı kəşfiyyatdan tutmuş mümkün əməliyyatların hazırlanmasına qədər istifadə olunur”.
İran bu şərtləri əsas götürərək, Tehranda İsmayıl Xanın öldürülməsinə cavab olaraq İsrailin Azərbaycandakı məxfi bazalarını hədəfə alacağını istisna etməyib.
Britaniyanın “Teleqraf” qəzetinin məlumatına görə, belə bir təkliflə əvvəllər İran Prezidenti Məsud Pezeşkian çıxış edib. Dünya 10 gündən artıqdır ki, Tehranın cavabını gözləyir.
Şərqşünas Armen Petrosyan hesab edir ki, gecikmə cavabın formatı ilə bağlı yekun dəqiqləşdirmənin olmaması ilə əlaqədardır.
“Şikayətə verilən cavabın, şübhəsiz ki, müəyyən məzmunu var. İran tərəfi xüsusilə ABŞ və bəzi mühüm region ölkələri ilə dolayı, pərdəarxası danışıqlar yolu ilə cavab formatını razılaşdırmağa çalışır.
Petrosyan qeyd edir ki, mütəxəssislər cavabın şübhəsiz olduğuna inanırlar. Cavab olana qədər, bu o deməkdir ki, format dəqiqləşdirilməyib.
Bu kontekstdə ekspertlər Tehranın daxili siyasi həyatını maraqlı hesab edirlər. İranın yeni Prezidenti hökumətin tərkibini parlamentə təqdim edib.
Bu fonda Məhəmməd Cavad Zərif Pezeşkyanın təqdim etdiyi kompozisiyadan narazı olduğu üçün Prezident müavini vəzifəsindən istefa verib.
Armen Petrosyan: “Hesab edirəm ki, hazırda istefa xarici reallıqlarla deyil, daxili reallıqlarla bağlıdır, çünki biz şahidik və hazırda İran hökuməti formalaşır və Zərif öz mövqeyində bu prosesdə müəyyən məsuliyyət və hüquqlara malikdir.
Məncə, onun vəzifədən kənarlaşdırılması bugünkü xarici siyasət problemləri ilə deyil, burada əsas vəzifələrə namizədlərin seçilməsində fərqliliklərlə bağlıdır.
Çünki hazırda onun əsas məşğuliyyəti və məsuliyyəti hökumətin formalaşdırılması prosesidir.
Bəzi ekspertlər isə bu arada qeyd edirlər ki, 2013-2021-ci illərdə. İranın strateji məsələlər üzrə vitse-prezidenti, ölkənin xarici işlər naziri postunu tutan və ABŞ-la danışıqlardan danışan Məhəmməd Cavad Zərifin vəzifəyə başlamasından cəmi 10 gün sonra istefa verməsi İranın danışıqlara və danışıqlara meylli olmaması deməkdir. sərt cavab vermək əzmini təsdiqləyir. Bu nöqteyi-nəzərdən İranın birbaşa bəyanatları da danışır: İsrailin hərəkətlərinə cavab ləyaqətli və sərt olmalıdır və bütün dövlət rəsmiləri yekdilliklə bu qənaətə gəliblər.
