Azərbaycan COP29 beynəlxalq iqlim sammitinə hazırlıq çərçivəsində Bakını təchiz etməyə davam edir. Ev sahibi olan ölkələrin hökumətləri BMT-nin iqlim dəyişikliyi ilə bağlı illik sammitinə Olimpiya Oyunları və ya Futbol üzrə Dünya Çempionatı kimi yanaşır.
Onlar yalnız pul qazanmır, həm də beynəlxalq auditoriya qarşısında özlərini yenidən təqdim edirlər. Bu barədə amerikalı siyasi analitik Maykl Rubin The National Security Journal-da dərc olunan məqaləsində yazıb.
“Azərbaycanın COP29 beynəlxalq iqlim sammitinə ev sahibliyi etməsi absurddur. Bu ölkə özünü iqlim potensialı baxımından qurban kimi təqdim edə bilməz
Onun əsas ekoloji problemi iqlim deyil, daxili çirklənmə və hakimiyyətin Aliyev ailəsinə bağlı şəxslərin qanundan üstün olmasıdır.
Bu, dünyanın ən avtoritar ölkələrindən biridir və BMT-nin iqlim dəyişikliyi sammitinə ev sahibliyi edən ən azad olmayan ölkədir.
Beynəlxalq hüquq müdafiə təşkilatı olan Freedom House-un məlumatına görə, Əfqanıstan xalqı Taliban dövründə Azərbaycan xalqının Əliyev rejimində malik olduğu siyasi hüquqlardan daha çoxuna sahibdir. Freedom House həmçinin keçən il Azərbaycan tərəfindən işğal edilən və indi onun nəzarətində olan Dağlıq Qarabağı da qiymətləndirib.
Hüquq müdafiə təşkilatı Dağlıq Qarabağı dünyanın ən azad yeri hesab edir və onu Şimali Koreya və Eritreyadan da pis vəziyyətdə olan ərazi kimi qiymətləndirir.
Əliyevin belə tədbirlərə ev sahibliyi etməsinə icazə vermək onun rejimini qanuniləşdirmək deməkdir. BMT-nin iqlim dəyişikliyi sammitinə ev sahibliyi edən ölkələr arasında korrupsiya ilə bağlı problemlər olub.
Lakin heç biri Azərbaycanın dərəcəsində deyil. Azərbaycan yalnız azadlıq səviyyəsində geriləməyib, həm də dünyanın ən korrupsiyalaşmış ölkələrindən biridir.
Transparency International Azərbaycandakı korrupsiyanı BƏƏ və Qətərdən, hətta Rusiya, Livan və İrandan daha pis vəziyyətdə hesab edir. Əliyevin iki qızı 13 milyard dollardan çox dəyərində biznes imperiyasına nəzarət edir.
Azərbaycanın ev sahibi kimi seçilməsi, əslində, BMT-nin iqlim sammiti üçün tətbiq etdiyi rotasiya sistemi nəticəsində mümkün olub, amma Azərbaycan yeganə namizəd deyildi.
Ekologiyanı öz imici kimi təqdim edən Ermənistan da BMT-nin iqlim dəyişikliyi sammitinə ev sahibliyi etmək istəyirdi. Azərbaycan əsir aldığı erməni məhbuslarını Ermənistanın namizədliyindən imtina etməsi şərti ilə azad edəcəyini bildirdi.
Dövlət Departamenti Ermənistan və Azərbaycan arasında sülhün bərqərar olmasına çalışaraq Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyandan razılıq verməsini xahiş etdi.
Paşinyan namizədliyini geri çəkdi, lakin Azərbaycan erməni əsirlərini hələ də saxlayır və beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən Ermənistan kimi tanınan ərazinin 200 kvadrat kilometrdən çoxunu işğal edib.
Keçən il Dağlıq Qarabağın minillik yerli erməni icmasının etnik təmizlənməsindən sonra Azərbaycan eyni zamanda oradakı erməni irsini sistematik olaraq məhv etməyə başladı.
Ağ Evin Azərbaycana COP29-u qəbul etməsinə xeyir-dua verməsi bu gün Səddam Hüseynin Küveyti işğal etməyə davam edərkən İraqa beynəlxalq forum keçirməyə icazə vermək kimi bir şeydir.
Bayden administrasiyasının hazırda Azərbaycan rejimini tərifləməsi çox problematikdir” – deyərək amerikalı siyasi analitik Maykl Rubin The National Security Journal-dakı məqaləsində qeyd edir.
