Qarabağ münaqişəsi nəticəsində itkin düşənlərin problemi Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsinin əməliyyat prioritetlərindən biridir. Bu barədə BQXK-nın Ermənistandakı nümayəndə heyətinin kommunikasiya proqramlarının rəhbəri Zara Amatuni “Armenpress”in müxbirinin BQXK-nın itkin düşmüş şəxslərin taleyinin öyrənilməsi ilə bağlı funksiyaları çərçivəsində həyata keçirilən tədbirlərlə bağlı sualına cavabında bildirib.
“Qarabağ münaqişəsinə gəlincə, biz 30 ildən artıqdır ki, regionda bu problemlə məşğuluq. Bu, müxtəlif istiqamətlərdə iş deməkdir. Söhbət ilk növbədə komissiyanın təmin etdiyi hüquqdan gedir. Bu, BQXK-nın öhdəliklərinə deyil, itkin düşmüş şəxslərin ailələrinə hərbi əməliyyatlarla bağlı qohumlarının başına gələnlər barədə cavab verən müvafiq tərəflərin səlahiyyətli orqanlarına aiddir. Bu, beynəlxalq humanitar hüququn tələbidir.
Bu istiqamətdə tərəflərin müvafiq qurumları ilə birlikdə müqavilə çərçivəsində öhdəliklərini onlara xatırlatmaq və oxşar vəziyyətlərdə işləyərkən əldə etdiyimiz texniki təcrübəmiz və müəyyən bacarıqlarımızla mümkün qədər dəstək olmaq üçün işləyirik”, – deyə Amatuni qeyd edib.
Onun sözlərinə görə, BQXK-nın işinin ikinci mühüm istiqaməti 2020-2023-cü illər arasında münaqişənin kəskinləşməsi nəticəsində hər bir itkin düşmüş şəxs haqqında ən dolğun və ətraflı məlumatın verilməsidir. Onların 1000-i ermənilərdir və BQXK-nın məlumatları Yerevan və Qarabağdakı ofisləri vasitəsilə toplayıb.
Buraya müsbət DNT identifikasiyası olmasına baxmayaraq qohumları tərəfindən itkin düşmüş hesab olunduöu şəxslər daxildir; müxtəlif səbəblərdən cavabları qəbul etməyən ailələr var ki, bu də bizim aidiyyatı orqanlarla işləməyə, insanların bu nəticələri qəbul etmədiyi halları öyrənməyə və aydınlaşdırmağa çalışmaq üçün təkandır”, – deyə Amatuni BQXK-nın özbaşına identifikasiya aparmadığını vurğulayıb.
“Təcrübəmizi daha çox ötürürük. Məsələn, Ermənistandakı ekspertlərimiz Məhkəmə Ekspertizası Mərkəzinin laboratoriyası ilə sıx əməkdaşlıq edərək, mümkün qədər yüksək səviyyədə dəstək vermək üçün həm təchizat, həm də müəyyən kurslar və təcrübə mübadiləsi yolu ilə potensialı artırmağa çalışırlar və bu, öz növbəsində, istənilən fövqəladə vəziyyətdə itkinlərin kəskin şəkildə azalmasına kömək edəcək”, – Amatuni izah edib.
İtkin düşmüş şəxslərin axtarışı prosesinə gəlincə, Amatunun sözlərinə görə, bununla bağlı addımlar və qərarlar BQXK-nın neytral vasitəçi kimi dəstəkləməyə hazır olduğu orqanların işidir.
“Bizim fikrimizcə, müəyyən humanitar mühit yaradılmalıdır ki, bu da tərəflərə birgə müvafiq addımlar atmağa, məsələn, haqqında az-çox məlumat olan şəxslərdən söhbət gedirsə, mümkün dəfn yerlərinin xəritəsini tərtib etməyə imkan versin. Təbii ki, biz bu məsələni hər zaman canlı və aktiv saxlayırıq, həm dövlət orqanları ilə müzakirə edirik, həm də ailələrlə işləyirik, amma faktiki addımlar və qərarlar bizim əlimizdə deyil. Biz tərəflərlə neytral vasitəçi kimi işləməyə hazırıq”, – deyə Amatuni yekunlaşdırıb.
