“Zəngəzur dəhlizi” adlanan layihənin indiyədək iflasa uğraması Qərb, xüsusilə də ABŞ və İran arasında mövqe fərqi ilə bağlı olub. Alınan məlumata görə, bu fikri politoloq Armen Petrosyan keçirdiyi mətbuat konfransında deyib.
“Tramp vəzifəyə başlamazdan əvvəl Amerikanın xarici siyasətində müəyyən qeyri-müəyyənlik olsa da, yeni seçilmiş prezidentin Meksika, Kanada, Panama və Danimarkaya qarşı ərazi iddialarını ehtiva edən son bəyanatları Azərbaycana ən azı eyni mövqedən çıxış etmək üçün kifayət qədər geniş imkanlar yaradır.
Ən azından indiki məqamda verilən bəyanatlar Azərbaycan prezidentinin manevr imkanlarını bir qədər də artırır” – deyə Petrosyan bildirib.
Onun müşahidəsinə görə, indiki mərhələdə İran tərəfinin hansı davranış nümayiş etdirəcəyi ilə bağlı konkret qiymət vermək çox çətindir, çünki bu, təkcə bizim regionda baş verən proseslərlə deyil, həm də onun İrana qarşı planlaşdırdığı siyasətlə şərtlənir..
“Aydındır ki, Donald Tramp administrasiyası dövründə İrana qarşı daha koordinasiyalı hərəkətlərlə bağlı İranda böyük narahatlıq var.
Biz bunun Tramp administrasiyasının birinci mərhələsində də şahidi olduq. İkinci mərhələdə isə çox ciddi dəyişiklik var.
Bu gün İran 2016-20-ci illərin reallıqları ilə müqayisədə öz imkanları və resursları baxımından əhəmiyyətli dərəcədə zəifləyib
Yaxın Şərq prosesləri hələ ki, İranın bilavasitə sərhədləri yaxınlığında baş verməyib və İran ərazisini təhdid etməyib, bizim region baxımından bunu demək mümkün deyil” – deyə Petrosyan bildirib.
Politoloqun fikrincə, İranın “Zəngəzur dəhlizi”nin həyata keçirilməsinin zor üsullarına reaksiyası Yaxın Şərqdə baş verənlərdən tamamilə fərqli ola bilər, ona görə də İran Cənubi Qafqazda Türkiyə-Azərbaycan ambisiyalarına qarşı çəkindirici amil olaraq qalmaqda davam edir.
“İrana qarşı böyük əks-təbliğat aparılır və yenidən İranın regionumuzda imkanlarını zəiflətməyə cəhd edilir. İlham Əliyevin son bəyanatlarında Qərbə, xüsusən də ABŞ-a bir sıra açıq mesajlar var.
Odur ki, qiymətləndirmələr Azərbaycan prezidentinin İranla bağlı müəyyən qeyri-müəyyənliyin olması ilə bağlı söylədikləri açıq-aydın göstəricidir.
Bəlkə də ABŞ-ın yeni administrasiyasına bir siqnaldır ki, əgər ABŞ-ın bir neçə regionunda İrana qarşı irimiqyaslı əməliyyatlar planlaşdırılacaqsa.
Eyni zamanda, o zaman Azərbaycan belə bir əməliyyatda maraqlı ola biləcəyini istisna etmir. Politoloq Areq Koçinyan da öz növbəsində qeyd edib ki, İlham Əliyevin son bəyanatlarında əvvəlki bəyanatlardan fərqli olaraq müəyyən sərtlik var.
Onun sözlərinə görə, Azərbaycan son vaxtlar birdən üç senariyə hazırlaşır: sülh, müharibə və hazırda mövcud olan paradoksal vəziyyət.
“Hazırda geosiyasi proseslər Azərbaycan üçün əlverişli olub. Bir tərəfdən İranın Suriyadakı məğlubiyyəti İran İslam Respublikasının xarici siyasət imkanlarını əhəmiyyətli dərəcədə məhdudlaşdırıb.
Digər tərəfdən, yeni ABŞ-ın xarici siyasətinin kifayət qədər naməlum xarakter daşımasıdır. Administrasiya, xüsusən də bizim regionda vəziyyəti daha da gözlənilməz edir. Onun fikrincə, iki ölçü var.
Birincisi, Rusiya-Ukrayna münaqişəsi vəziyyətində bir dövlət qonşusuna hücum edərək onun ərazilərini ələ keçirə bilər, digəri isə Yaxın Şərq münaqişəsinə aiddir.
O zaman İsrail qonşu ölkədə öz hərbi qüvvələrini yerləşdirir ki, bu da beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən qəbul edilir. Bir norma kimi, buna görə də İsraillə Azərbaycan arasında sıx münasibətləri nəzərə alaraq Bakı Təl-Əvivdən öyrənir və yuxarıda qeyd olunan ölçüləri nəzərə alır, çünki Azərbaycan 2009-cu ildən Dağlıq Qarabağda və İsrail Fələstində etnik təmizləmə aparıb.
