ABŞ Qarabağa dair hesabatlamı qayıdır?
Yanvarın 20-də 78 yaşlı Co Bayden ABŞ Prezidenti vəzifəsini təhvil alacaq. Demokratik administrasiyanın Ağ Evə qayıtmasından sonra Ermənistanla ABŞ arasındakı münasibətlərdə dəyişiklik gözləyəkmi?
Ermənistan Baş nazirinin müavini Mher Grigoryan bu yaxınlarda ABŞ səfiri Lynn Tracy ilə görüşüb. Ermənistan hökumətinin mətbuat xidmətindən verilən məlumata görə,ABŞ səfiri, xüsusilə ədalət sahəsində strateji islahatları dəstəkləməyə hazır olduğunu bildirmişdir.
ABŞ-ın Ermənistandakı səfirliyi etdiyi açıqlamada, ABŞ hökumətinin müharibə nəticəsində zərər çəkənlərə verdiyi dəstəyin və əsirlərin təhlükəsiz geri dönməsini təmin etmək səylərinin müzakirə olunduğunu söylədi.
Ermənistan və ABŞ-ın eyni görüşün rəsmi açıqlamalarında fərqli vurğular ölkələrin önəmliklərini göstərir: Ermənistan hökuməti, ABŞ-dan islahatlara, xüsusilə ədalət sahələrində dəstək ehtimal edir.
Digər əməkdaşlıq sahələrində, xüsusən təhlükəsizlik və energetika sahələrində dəstəyini gözləyir.
ABŞ isə münaqişə qnəticəsində zərər çəkənlərə kömək etməyə hazırdır, bununla da sanki ABŞ-ın da ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədri olduğunu xatırladır.
Ermənistan hökuməti ABŞ-ın yardım təklifini qəbul etdi? Dərc olunmuş mesajda bu barədə heç bir məlumat yoxdur, halbuki mövcud vəziyyətdə bunun ehtimalı azdır. Rusiya və Türkiyə Minsk prosesini inhisara aldılar.
2020-ci ilin payız müharibəsi təhlükəsizlik sahəsində bitərəflik yanaşmanın və diversifikasiyadan imtina etmək hər halda nəyə gətirib çıxara biləcəyini göstərsə də, Yerevan hələ də rus-türk qüvvələrinin əlindən çıxa bilmir, yaxud çıxmaq istəmir.
Ermənistan ABŞ-da demokratik hakimiyyət dövründə Vaşinqtonla daha sıx əməkdaşlıqdan çəkinəcəkmi? Bayden rəhbərliyi aktiv siyasət yürütməyən bir Ermənistanla əməkdaşlıq etmək istəyini bildirəcəkmi?
Keçən ilin sonlarında Demokratların əksəriyyətini təşkil edən ABŞ Konqresi epidemiya olması halında ölkə iqtisadiyyatına dəstək üçün bir sıra tədbirlər paketi qəbul etdi.
“Ermənistan və Azərbaycan arasındakı gərginliyin qiymətləndirilməsi” başlıqlı bölmədə bildirilir ki, qanun layihəsinin qüvvəyə mindiyi gündən ən geci 90 gün keçmədən milli kəşfiyyat direktoru Dağlıq Qarabağın statusu da daxil olmaqla Ermənistanla Azərbaycan arasındakı gərginliyin yazılı qiymətləndirilməsini Konqresə təqdim etməlidir.
ABŞ və müttəfiqlərinin bölgədəki strateji maraqlarının aydınlaşdırılması ilə yanaşı, 2020-ci ildə Dağlıq Qarabağ ətrafında və ilk növbədə güc tətbiq edən Ermənistan-Azərbaycan sərhədindəki bütün əhəmiyyətli hərbi əməliyyatların təsviri, ABŞ-ın Azərbaycan və Ermənistana hərbi yardımının təsirinin qiymətləndirilməsi və bölgədə mümkün qeyri sabitləşmə pozulması ehtimalı durur.
Ermənistan ABŞ-ın bölgəyə marağının artmasına necə yanaşır? Bir neçə il əvvəl ABŞ-ın Ermənistandakı səfiri Ermənistan iqtisadiyyatına 8 milyard dollar sərmayə yatırma ehtimalından danışdı.
2018-ci ilin dekabrındasa yerevana gələn ABŞ Prezidentinin təhlükəsizlik üzrə müşaviri Jon Bolton, Ermənistana rus deyil, amerikalı silah almasını təklif etdi. Bolton Yerevana Qarabağ məsələsində çətin qərarlar qəbul etməsi, xüsusən ərazi güzəştləri etməsi lazım olduğuna eyham vurdu.
2020-ci il müharibəsindən sonra bölgədə vəziyyət dəyişib, “çətin qərarlar” arxadadır,və Ermənistan hökuməti “investisiya bumu” nu proqnozlaşdırır.
Ancaq Moskvanın Ermənistana sərmayə qoymağa hazır olması ehtimalı çox azdır. Ermənistan Baş nazirinin keçmiş müavini Armen Gevorgyanın sözlərinə görə, Rusiya üçün Ermənistan iqtisadiyyatına böyük miqdarda nəğd sərmayə etmək çətindir.
Bu səbəbdən Gevorgyanın sözləri ilə desək, Ermənistanda Türkiyənin iqtisadi genişlənməsinin uzunmüddətli sülh və təhlükəsizlik zəmanəti şüarı altında başlaması mümkündür.
Bu fonda, ABŞ Ermənistanla strateji dialoqunu intensivləşdirə bilərmi? Edit Pos
