Gürcüstanın erməni əsirlərin geri qaytarılmasına dəstəyi Tbilisi tərəfindən görünməmiş vasitəçiliyi hesab edir və gələcəkdə bu kimi proseslərdə fəal iştirakının əsası kimi qəbul edilir. Gürcüstanda həm də fikilər var ki, Qərbin bölgədəki etibarlı müttəfiqi vasitəsi ilə Qarabağ münaqişəsinin həllinin beynəlxalq mandata sahib olan ATƏT-in Minsk qrupuna qaytarılmasına cəhd göstərilir.
Ermənistan və Azərbaycan arasındakı bu humanitar razılaşma Gürcüstan hakimiyyəti, ABŞ və Avropa Birliyinin vasitəçiliyi ilə əldə edilib.
Gürcüstanın yeni təyin olunmuş Baş nazirinin Bakı, Yerevan, Ankaraya, bundan əvvəl Brüsselə etdiyi regional səfərlər, ölkənin Cənubi Qafqazdakı xarici siyasətinin aktivliyi ilə vacib sayıldı. Gürcüstanda hamı, səlahiyyətlilər, müxalifət və cəmiyyət razıdır . Deyirlər ki, “Gürcüstanın iki qonşu ilə müstəsna dostluq münasibətləri sülhün əldə olunmasına xidmət etməlidir”.
Siyasi analitik Gia Abashidze bunun yalnız humanitar hərəkət deyil, həm də geniş diplomatik addım olduğunu vurğulayır.
“Bu, Gürcüstanın Qərb tərəfdaşları ilə birlikdə Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllində və ümumiyyətlə Cənubi Qafqazda davamlı sülhün bərqərar olmasında müsbət rol oynaya biləcəyinə dair ümid qığılcımıdır. İlk əlamətlər Gürcüstan üçün qürur mənbəyidir. Gürcüstan Cənubi Qafqazda əsas rol oynaya bilər. Ümid edirəm ki, Gürcüstan hələ də qonşu qonşularımız arasında münasibətlərin yaxşılaşdırılmasında rol oynayacaq”.
Gürcüstanın səlahiyyətliləri, təxminən üç aydır ki, Ermənistan və Azərbaycan arasında razılaşma əldə etmək üçün çalışırlar. Nəticədə, Azərbaycan Qarabağın Akna (Ağdam) bölgəsindəki minalanmış ərazilərin xəritəsi müqabilində daha 15 erməni əsirinin Azərbaycan-Gürcüstan sərhədindən geri qaytarılmasına razı oldu.
Gürcü analitik və “Gürcüstan-Avropa İnstitutunun” rəhbəri Giorgi Melaşvilinin sözlərinə görə, hər iki tərəfdə əhəmiyyətli humanitar mübadilə olub, lakin Azərbaycan bütün əsirləri geri qaytarmalıdır. “Müharibədən sonra heç kim əsirlikdə qalmamalıdır”, Gürcüstan hələ Qərbin dəstəyi ilə bu istiqamətdə rol oynaya bilər.
“Görürük ki, Qarabağ müharibəsi dövründə fəal olmayan Qərb indi Gürcüstandan müsbət nişan platforması kimi istifadə edərək geri dönməyə çalışır. Bu halda Gürcüstan və Qərb ayrı-ayrılıqda nəzərdən keçirilməməlidir. Tbilisidə yeganə vasitəçi rolunu oynamaq üçün mənbələr yoxdur, amma Qərbin müttəfiqi olaraq, Qərbi ilə onsuz da vacib bir oyunçusudur”.
Gürcüstan tarixi vasitəçi rolunu bərpa edir, ABŞ və AB bölgəyə qayıdır. Belə bir fikri Gürcüstan prezidenti Salome Zurabişvili söylədi. Mütəxəssislərə görə, Gürcüstan ilk respublika illərində belə rol oynamağa çalışıb.
“Gürcüstan bu günə qədər xalq diplomatiyası üçün platforma olub, indi isə siyasi dialoq üçün yerə çevrilə bilər”- deyə keçmiş prezidentin (Giorgi Margvelaşvili) keçmiş müşaviri və Ədalət Ali Şurasının keçmiş üzvü Anna Dolidze qeyd edib.
Hərbi-siyasi və təhlükəsizlik məsələləri üzrə mütəxəssi Amiran Salukvadze vurğulayıb ki, müharibədən sonra bir dialoqa başlamaq ümumiyyətlə çətindir və bu vəziyyətdə yüksək səviyyədə bir inam olduğu zaman xarici iştirakı mümkündür.
Ekspertin fikrincə, bu, Qarabağ münaqişəsinin həllinin Qərbin də iştirakı ilə davam etməsi üçün imkandır.
