BaşlıcaMədəniyyət

Dünya Mətbuat azadlığı İndeksi:  “Ermənistan mətbuat azadlığı baxımından regionda liderdir”

Missiyası bütün dünyada media azadlığını, jurnalistləri və istifadəçiləri qorumaq olan nüfuzlu beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatı olan “Sərhədsiz Reportyorlar” (RSF) “Dünya Mətbuat Azadlığı İndeksi” illik hesabatını dərc edib.

Bu il ən yaxşı göstəricini Norveç, ardınca Danimarka, İsveç, Estoniya, Finlandiya, İrlandiya, Portuqaliya, Kosta-Rika, Litva, Lixtenşteyn qeyd edib.

Bu arada reytinqi aşağıdakı on ölkə tamamlayır: Suriya, İraq, Kuba, Vyetnam, Çin, Myanma, Türkmənistan, İran, Eritreya, Şimali Koreya.

Ermənistana gəlincə, o, regionun bütün ölkələrini qabaqlayaraq 68,97 balla 51-ci yerdədir.

“Plüralist mühitə baxmayaraq, media qütbləşməyə davam edir. Ölkə misli görünməmiş səviyyədə dezinformasiya və nifrət nitqi ilə üzləşir, xüsusən də Ermənistan və Azərbaycan arasında Dağlıq Qarabağ ərazi mübahisəsi ilə bağlı” – hesabat müəllifləri Ermənistan haqqında yazır.

Maraqlıdır ki, ötən il də eyni reytinqdə Ermənistan 71,17 balla daha aşağı, 63-cü yerdə qərarlaşıb.

Regionun digər ölkələrinə gəlincə, Gürcüstan 89-cu, Türkiyə 149-cu, Azərbaycan 154-cü, Rusiya 155-ci, İran 178-ci yerdədir.

Azərbaycanla bağlı hesabat müəllifləri qeyd edirlər ki, prezident İlham Əliyev hər hansı plüralizm təzahürünü aradan qaldırıb və 2014-cü ildən bəri qalan bütün tənqidçiləri amansızcasına susdurmağa çalışıb.

Türkiyəyə gəlincə, qeyd edilir ki, bu ölkədə avtoritarizm geniş yer tutur, kütləvi informasiya vasitələrinin plüralizminə meydan oxuyur. Tənqidçiləri zəiflətmək üçün bütün mümkün vasitələrdən istifadə edilir.

Hesabatın məqsədi dünyanın 180 ölkə və ərazisində jurnalistlərin və media orqanlarının mətbuat azadlığının səviyyəsini müqayisə etməkdir. Bu müqayisə RSF və onun ekspertlər qrupu tərəfindən 2022-ci ildən istifadə olunacaq yeni metodologiyanın hazırlanması zamanı formalaşdırılmış mətbuat azadlığının tərifinə əsaslanır.

Mətbuat azadlığı jurnalistlərin ayrı-ayrı şəxslər və kollektivlər kimi ictimai maraqlar naminə, siyasi, iqtisadi, hüquqi və sosial müdaxilələrdən asılı olmayaraq, onların fiziki və əqli sağlamlığına təhlükə olmadan xəbər seçmək, hazırlamaq və yaymaq qabiliyyəti kimi müəyyən edilir.

İndeks sıralaması hər bir ölkə və ya ərazi üçün təyin olunan 0-100 balına əsaslanır; 100 mümkün olan ən yaxşı xaldır (mətbuat azadlığının ən yüksək səviyyəsi), 0 isə ən pisdir.

Bu xal iki komponent əsasında hesablanır:

jurnalistlərə və mediaya onların işi ilə bağlı sui-istifadə hallarının kəmiyyət göstəricisi;

mətbuat azadlığı üzrə peşəkarların (jurnalistlər, tədqiqatçılar, akademiklər və insan hüquqları müdafiəçiləri daxil olmaqla) RSF-yə verdiyi cavablara əsaslanan hər bir ölkədə və ya ərazidə vəziyyətin keyfiyyət təhlili.

Daha çox göstər
Back to top button