Yanlış məlumat yaymaq və Brüsseldə gözlənilən görüşü ləğv etmək. KTMT-nin Yerevan sammitindən dərhal sonra Azərbaycan yeni addımlar atmaqdadır.
Bu gün məlum olub ki, Əliyev dekabrın 7-də keçiriləcək iclasda iştirak etmək fikrində deyil, qərarını Fransa prezidentinin iştirakından asılı edib.
Halbuki Ermənistan Praqa görüşü ilə eyni formatda görüşməyə hazırdır: Paşinyan, Əliyev, Makron, Mişel.
Bu kontekstdə erməni ekspertlər, məsələn, Sarıbaba adlanan təpədə minaların aşkarlanması ilə bağlı dezinformasiyanın niyə dövriyyəyə buraxıldığını artıq təhlil edir və ehtimal edirlər.
Azərbaycan Laçın dəhlizinə nəzarət etməyə çalışır. O, hazırda bünövrə hazırlayır. İlk addım Sarıbaba adlanan təpədə Ermənistan istehsalı olan minaların tapıldığı barədə yanlış məlumat yaymaqdır.
Xəbərin mənasını ER-nin xüsusi tapşırıqlı səfiri Edmon Marukyan Twitter-də açıqlayıb.
“Azərbaycan avqust ayında Sarıbaba təpəsinə nəzarəti ələ keçirdi, lakin orada yeni minaların olduğunu yalnız noyabrda elan etdi.
Niyə? Çünki sentyabrda onlar Ermənistanın suveren ərazisi olan Cermuku işğal etdilər, oradan da saxta ittihamlar irəli sürmək üçün minaları Sarıbaba köçürüblər. Yəni Ermənistanın Laçın dəhlizi ilə sursat daşımasında günahlandırıb”.
Bu zəncirin ilk halqasıdır. Bir neçə növbəti addım və ya məqsəd ola bilər. “Pativ unem” fraksiyasının katibi, Artsax Prezidentinin keçmiş müşaviri Tiqran Abrahamyan artıq Facebook-da onlar haqqında yazıb.
O, ciddi təhlükə görür ki, Azərbaycan bu addımı ilə maksimuma nail olmağa, Laçın dəhlizini bağlamağa, və orada keçid məntəqəsi qurmağa çalışır.
Son günlər Azərbaycan siyasətini təhlil edən politoloq Tiqran Qriqoryan da eyni məqsədləri qeyd edir.
“Bu proses əslində çoxdan başlayıb. Hələ noyabrın 5-də Azərbaycan Xarici işlər nazirliyi də analoji bəyanatlarla çıxış edib və həmin dövrdə Azərbaycan mətbuatında və sosial şəbəkələrdə də oxşar bəyanatlar fəal şəkildə yayılıb.
İndi biz həmin prosesin ikincini dalğasını görürük. Bu prosesin dalğası və məqsədi bəllidir: ya Laçın dəhlizində hansısa təxribatlar həyata keçirmək, ya da ümumiyyətlə, daha genişmiqyaslı hərbi eskalasiya həyata keçirmək.
Ehtimal etmək olar ki, məsələn, Azərbaycan hansısa keçid məntəqələri quraşdırmağa cəhd edə bilər. Laçın dəhlizində və o dəhlizdə də bir növ nəzarət yaratmağa çalışın”.
Nəzərə alsaq ki, Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov “dəhlizdən sui-istifadə hallarına son qoyulmalıdır və Azərbaycan bu istiqamətdə müvafiq addımlar atacaq” demişdi, o zaman məqsəd göz qabağındadır.
Rusiyanın sülhməramlıları da Azərbaycanın hərəkətlərinin hədəfindədir.
Azərbaycan Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin rəis müavini bəyan edib ki, Bakıda “Rusiya sülhməramlılarının yerləşdiyi ərazilərə silahların daşınması”, habelə “hərbi təxribatlar üçün şərait yaradılması” ilə bağlı faktlar var.
Bundan başqa, Bakı Ermənistanı Qarabağda hərbiləşmə və təxribatlara şərait yaratmaqda ittiham edir.
Azərbaycan 9 noyabr sənədində Artsaxın tərksilah edilməsi və Silahlı qüvvələrin buraxılması məqsədlərini görürdü, baxmayaraq ki, sənədin heç bir yerində belə bir şərt yoxdur.
Artsaxda parlamentin buraxılması qəbuledilməz hesab olunur, onlar onun ehtiva etdiyi ontoloji təhlükəni dəfələrlə əsaslandırıblar.
Artsax Respublikası parlamentinin əksəriyyətinin lideri Artur Arutyunyan qeyd edir.
Bizim PA-nın ləğvi ilə bağlı heç bir söhbətimiz olmayıb və ümumiyyətlə olmayacaq. Yəni reaksiya verməmək, əməli addım atmamaq Azərbaycan üçün yeni soyqırımına lisenziya olacaq.
Azərbaycan prezidentinin həmin açıq hədələri, həm ER, həm də Artsax Respublikası tərəfindən səsləndirilənlər sübut edir ki, onların məqsədi məhz budur”.
Artıq indiki mərhələdə analitiklər Azərbaycanın təhrik etdiyi yeni eskalasiya təhlükəsindən danışırlar. Politoloq Tiqran Qriqoryanın fikrincə, Azərbaycanın addımları bundan xəbər verir.
“İndiki mərhələdə deyəsən Artsaxda daha çox aktivlik var. Hər gün görürük ki, Azərbaycanın Müdafiə nazirliyi və Müdafiə nazirliyi, Rusiya Müdafiə Nazirliyi də atəşkəs rejimini pozması ilə bağlı dünən bununla bağlı mesaj yayıb.
Çox güman ki, hər hansı bir eskalasiya baş versə, bu, Artsaxda baş verəcək.Beynəlxalq ictimaiyyətin ABŞ və ya AB kimi müxtəlif nüfuzlu ifaçıları müəyyən bəyanatlar verə bilər, amma reallıqda onların yerlərdə təsir rıçaqları kifayət qədər məhduddur.
Burada hərbi mövcudluğu olan yeganə regional güc nədənsə Azərbaycanla birbaşa qarşıdurmaya getmək istəməyən Rusiyadır”.
Azərbaycan təxribatlarından “beynəlxalq ictimaiyyət” də öz payını alır. Azərbaycan prezidenti dekabrın 7-də Brüseldə da keçirilməsi nəzərdə tutulan dördtərəfli görüşü ləğv edib.
Hətta Fransanın sülhməramlı missiyasının mümkünsüzlüyündən danışır. Beynəlxalq ictimaiyyət Azərbaycanın bu addımına necə dözəcək, politoloq Tevan Poqosyan “Radiolur”un sualını cavablandırır.
“Bizə müşahidəçiləri göndərən, hər gün atəş açan beynəlxalq birlikdir? Üç prinsip deyən, güc tətbiq etməmək, hədə-qorxu gəlməyə belə imkan vermədiyi eyni beynəlxalq ictimaiyyət deyildimi? Bu necə oldu, harada idi? Onda onlar?Bizə elə gəlmədimi ki, bizdən başqa heç kim yoxdur və bu günə kimi yeganə resursumuz bizik, milli birliyimiz ola bilər.Yoxsa biz birləşəcəyik, resurs təşkil edəcəyik, hansısa formada öz maraqlarımızı qoruyacağıq. yoxsa ayrı-ayrılıqda məhv olacaqlar.Beynəlxalq ictimaiyyət bu yumruqda güc olduğunu hiss edən və ondan istifadə edə bildiyi an formalaşacaq.O zaman dərhal demək olar ki, erməni nöqteyi-nəzərindən çıxış etmək lazımdır. nəzərə alır.Və o “beynəlxalq aləm”dən əvvəl deyirsən, harda görmüsən?
Brüssel görüşünün ləğvi əslində Praqa dördtərəfli formatı ilə bağlıdır. Bu ilin oktyabrında yaradılıb. Politoloq Tiqran Qriqoryan bu formatın dəyişdirilməsini də real hesab edir.
Yaradılan vəziyyətdə erməni tərəfi hansı addımları atmalıdır? Politoloq Tevan Poqosyanın fikrincə, sualın bu cür formalaşdırılması və ya kiçik həll yollarının axtarışı ən böyük səhvdir.
Bunun böyük milli məqsədlərin və birliyin olmamasından irəli gəldiyini deyir. Analitik belə qənaətə gəlir ki, konstitusiya quruluşunu əlavə risklərə və şoklara məruz qoymayacaq belə islahatlar lazımdır.