ABŞ Dövlət Departamenti “İnsan Hüquqları Təcrübələri üzrə 2023 ölkə hesabatları. Azərbaycan” illik hesabatında 19-20 sentyabr 2023-cü il tarixlərində Artsaxda baş vermiş təcavüz, ölkənin təhlükəsizlik qüvvələri tərəfindən özbaşına qətllər və işgəncələr kimi faktları qeyd edib.
“Sentyabrın 19-20-də Azərbaycan Dağlıq Qarabağ üzərində tam nəzarəti bərqərar etmək üçün hərbi əməliyyat keçirib. 2022-ci ilin dekabr ayından etibarən Azərbaycan Laçın dəhlizini əksər mülki və kommersiya nəqliyyatı üçün bağlayıb və Azərbaycanın Dağlıq Qarabağdan birtərəfli hərəkət üçün dəhlizi yenidən açdığı 24 sentyabr tarixinə qədər yalnız qısamüddətli humanitar çıxışa icazə verib.
Sentyabrın 24-dən oktyabrın 1-dək Dağlıq Qarabağın 100 mindən çox sakini, əksəriyyəti regiondakı etnik ermənilər Ermənistana qaçıb” – deyə ABŞ Dövlət Departamentinin hesabatında bildirilir.
Hesabatda şiə müsəlmanların misli görünməmiş sayda həbsi də təfərrüatlıdır.
“İl ərzində hakimiyyət orqanları İranla əlaqədə şübhəli bilinərək hökumətin sanksiya etdiyi qurumların xaricində fəaliyyət göstərən görünməmiş sayda şiə müsəlman dissidenti həbs etdi, bəzi vətəndaş cəmiyyəti müşahidəçiləri isə minlərlə insanın həbs edildiyini və məcburi etiraflarla bağlı bir çox inandırıcı iddiaların olduğunu təxmin edirdilər.”
Bu həbslər İranın casus şəbəkələrinə qarşı yönəlsə də, məlum ittihamların böyük əksəriyyəti narkotiklə əlaqəli cinayətlərlə bağlıdır”, – hesabatda qeyd olunur.
Hesabatda həmçinin vurğulanır ki, əsas insan hüquqları ilə bağlı narahatlıqlar arasında qanunsuz və ya özbaşına qətllər, işgəncə və qəddar, qeyri-insani və ya ləyaqəti alçaldan rəftar və ya cəza, ağır və bəzən həyat üçün təhlükə yaradan həbsxana şəraiti, özbaşına həbslər, məhkəmə sisteminin müstəqilliyi, siyasi məhbuslar haqqında etibarlı hesabatlar daxildir.
Qeyd olunur ki, Azərbaycan hökuməti insan haqlarını pozduğu bildirilən bir çox məmurların cəzalandırılması üçün mötəbər addımlar atmayıb.
ABŞ Dövlət Departamentinin hesabatında deyilir: “2020 və 2022-ci illərdə hərbi əməliyyatlar zamanı Azərbaycan hərbi qüvvələri və ya ayrı-ayrı şəxslər tərəfindən törədilmiş qanun pozuntuları ilə bağlı hökumətin araşdırmasında heç bir irəliləyiş yoxdur”.
