Ermənilər Azərbaycanın sosial, mədəni, praktik və təbii ki, idman həyatında hər zaman əsas yer tutub. Və baxmayaraq ki, bu gün söz azadlığı məhdudlaşdırılır, dövlət səviyyəsində antierməni təbliğatı ermənilərin Azərbaycan tarixindəki rolundan bəhs etməyi qadağan edir tarix səhifələrini silmək asan deyil.
Beləliklə, Azərbaycan idman tarixinin ən parlaq səhifələrindən birini güləşçi Artyom Teryan yazıb. 1953-cü ildə Bakı, Napolidən gələn xəbərlərdən həyəcanlandı. Klassik Güləş üzrə Dünya Çempionatı orada başa çatdı. Sovet idmançıları da iştirak edirdi. Onlardan beşi, o cümlədən Azərbaycanı təmsil edən Artyom Teryan qızıl medal qazandı.
Teryanın uğuru xüsusi əhmiyyətə malik idi, çünki dünya çempionu adını qazanan ilk Azərbaycan idmançısı oldu.
Qeyd edək ki, idman aləmində Teryanı yaxşı tanıdılar. Napoli çempionatından bir il əvvəl Teryan Helsinki Olimpiya Oyunlarında bürünc medal qazandı və 1951-ci ildə klassik sərbəst güləş üzrə SSRİ çempionu oldu.
Artyom Teryan 1930-cu ildə Kirovabadda anadan olub, valideynləri Banants kəndindən idi. Gələcək güləş çempionu 15 yaşında oynamağa başladı. Əvvəlcə Artyom erməni milli güləşi ilə məşğul oldu, lakin sonra klassik güləşə keçdi. İlk məşqçisi Andro Danielyan idi.
Artyom Teryan məktəbi bitirdikdən sonra Bakı Bədən Tərbiyəsi İnstitutuna daxil oldu. Artıq 1950-ci ildə yüngül çəki kateqoriyasında SSRİ güləş çempionu oldu
İstedadlı idmançı, 1955-ci ildə motosikldən düşərək aldığı zədə səbəbindən idman karyerasını bitirmək məcburiyyətində qaldı. 1970-ci ildə Artyom Teryan məişət qətlinin qurbanı oldu.
Teryanın Napoldakı uğurunu 8 ildir Azərbaycanda heç bir idmançı təkrarlaya bilmədi. Yalnız 1961-ci ildə Azərbaycanın başqa idmançı, yenidən erməni olan Armayis Sayadov dünya çempionu adını qazandı.
Əlavə etmək lazımdır ki, Azərbaycanı təmsil edən erməni idmançılar təkcə güləş döşəyində yüksək qələbələr qazanmadılar. Qonşu ölkəyə digər idman növlərində şöhrət qazandırdılar, Azərbaycan idman tarixini yaradırdılar.
